🌘 Legalizacja Samowoli Budowlanej Z Lat 70
Legalizacja Samowoli Budowlanej. Co powinna zawierać ekspertyza techniczna? Podsumowanie. Dorota Kuś 24 maja 2021 3 komentarze. Przez jakiś czas, co tydzień publikowałam wpisy mające udzielić odpowiedzi na pytanie, co powinna zawierać ekspertyza techniczna w postępowaniu legalizacyjnym.
Dodano: Kupiłem dom z lat bez dokumentacji. Czy PINB mógłby się doczepić do takiego domu? Aktualny właściciel odziedziczył dom po ojcu, któremu zaginęły dokumenty, a wzmianki o domku nie znalazłem w archiwum państwowym ani gminie. W KW istnieje wpis, że są to tereny mieszkalne kategorii b, ale o domu nic nie pisze. Wiem tylko, że w gminie są odprowadzane podatki już bardzo długo i to wszystko. Grożą mi z tego tytułu jakieś nieprzyjemności? Czy np. PINB musi udowodnić, że dom jest samowolą? Ale jak to zrobi, gdy nikt nie ma żadnych projektów pozwoleń itp ? Radek ODPOWIEDZ Chcesz odpowiedzieć jako ekspert? ZALOGUJ SIĘ
Dokument do pobrania - wzór DOCX 2023. Legalizacji obiektu budowlanego można dokonać w sytuacji, gdy został on wybudowany (lub trwa jego budowa) bez pozwolenia na budowę w Brzesku udzielonego wcześniej przez urząd. Aby doszło do legalizacji, należy złożyć odpowiedni wniosek.
Samowola budowlana i możliwość jej legalizacji na przestrzeni zmian ustawy Prawo budowlane Pojęcie samowoli budowlanejPojęcia ,,samowoli” nie trzeba bliżej wyjaśniać, gdyż jego znaczenie jest powszechnie znane. Z samowolą budowlaną mamy do czynienia wówczas, gdy obiekt budowlany lub jego część jest w budowie albo został wybudowany bez wymaganego pozwolenia na budowę, zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ. Jeszcze 40, 30 lat temu, budowanie bez pozwolenia na budowę było procederem nagminnym, dotykającym zarówno miasta, jak i wsie. Właściciele nieruchomości traktowali swoje działki jak prawdziwe ,,twierdze”, wychodząc z założenia, że na swoim gruncie mogą wznosić praktycznie wszystko co im się podoba. Taki proceder powodował dezorganizację przestrzeni, zaburzał ład architektoniczny, nie mówiąc już o sprzeczności z warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich wzniesione przed 1970 przestrzeni lat zmieniały się przepisy regulujące zjawisko samowoli budowlanej i przesłanki umożliwiające jej legalizację. Do obiektów wzniesionych nielegalnie przed 1970 r. zastosowanie znajdowała ustawa z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane. Art. 52 ww. ustawy stanowił, iż obiekty budowlane będące w budowie lub wybudowane bez pozwolenia bądź niezgodnie z istotnymi warunkami pozwolenia, ulegają przymusowej rozbiórce, jeżeli właściwy organ państwowego nadzoru budowlanego stwierdzi, że obiekt budowlany:1) Znajduje się na terenie, który zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym nie jest przeznaczony pod zabudowę albo przeznaczony jest pod innego rodzaju zabudowę, lub 2) Sprowadza bądź w razie wybudowania sprowadziłby niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo3) Powoduje bądź w razie wybudowania spowodowałby niedopuszczalne pogorszenie warunków użytkowych i zdrowotnych dla przypadku ustalenia, że dany obiekt budowlany został samowolnie wzniesiony, ewentualna jego legalizacja następowała przy zastosowaniu środków z art. 37 i następne ustawy Prawo budowlane z dnia 24 października 1974 r. Stanowisko doktryny i judykatury pozostawało w tym przedmiocie jednoznaczne. Można tutaj wskazać chociażby na wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 6 grudnia 2007 r. (II SA/Wr 303/07), zgodnie z którym likwidacja samowoli budowlanej popełnionej przed 1 stycznia 1995 r. – niezależnie od tego czy popełniono ją w okresie obowiązywania ustawy z 1974 r. czy też wcześniej, następuje w oparciu o przepisy ustawy z 1974 ----Obiekty wzniesione do 1 stycznia 1995 z 1974 r. znacząco różniła się od obecnie obowiązującego aktu w zakresie dotyczącym zjawiska samowoli budowlanej. W myśl art. 37 ust. 1 Prawa budowalnego z 1974 r. przymusowej rozbiórce z mocy ustawy podlegały tylko obiekty znajdujące się na terenie, który zgodnie z przepisami był przeznaczony pod zabudowę innego rodzaju, lub gdy obiekt powodował, bądź w razie wybudowania spowodowałby, niebezpieczeństwo dla ludzi czy mienia, albo niedopuszczalne pogorszenie warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia. Ust. 2 ww. przepisu umożliwiał podjęcie decyzji o przymusowej rozbiórce lub o przejęciu na własność Państwa bez odszkodowania i w stanie wolnym od obciążeń, jeżeli uzasadniały ją inne ważne przyczyny, poza wymienionymi w ust. 1. Wyjątkowość regulacji z 1974 r. polegała chociażby na tym, że w przypadku gdy obiekt, wybudowany w warunkach samowoli, nie naruszał przepisów prawa, zwłaszcza z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego, a ponadto pozostawał w zgodzie z wymogami sztuki budowlanej, istniał obowiązek jego legalizacji. Jak podkreśla prof. Z. Niewiadomski w swoim komentarzu do Prawa budowlanego, ten stan prawny powodował, że inwestorzy nierzadko wybierali drogę późniejszej legalizacji obiektu w miejsce uciążliwych starań o pozwolenie na budowę, a liczba samowoli rosła z roku na rok. 2 Mając powyższe na względzie ustawodawca zdecydował się na rozwiązanie zupełnie odmienne, można by powiedzieć - rewolucyjne. Dla miłośników budowania ,,na dziko” nastały trudne wzniesione po 31 grudnia 1994 z dnia 7 lipca 1994 r. wprowadziła w art. 48 regulację, zgodnie z którą samowola budowlana, niezależnie od tego, czy obiekt budowlany był wzniesiony zgodnie z prawem i wymogami sztuki budowlanej, czy tez z ich naruszeniem, skutkowała nakazem rozbiórki. Jedynym wyjątkiem od tak ukształtowanej zasady była regulacja art. 49 w ówczesnym brzmieniu, dopuszczająca możliwość legalizacji samowoli budowlanej po 5 latach od jej popełnienia. W konsekwencji, jeżeli upływ ww. okresu nie nastąpił, nakazowi rozbiórki podlegały również te obiekty, które choć zbudowane bez pozwolenia na budowę, były zgodne z prawem i regułami sztuki budowlanej. Takie działanie niewątpliwie mijało się z celem i logiką, gdyż inwestorzy – po wykonaniu nakazu rozbiórki – nierzadko występowali o pozwolenie na budowę dotyczące takie samego obiektu, jaki wcześniej uległ przymusowej rozbiórce. Jak zauważa się w doktrynie, ww. regulacja, chociaż zgodna z prawem europejskim, nie znajdowała zastosowania w żadnym z krajów Unii Europejskiej i trudno jest znaleźć argumentację przemawiającą za zasadnością jej wprowadzenia w takim Nie można jednak nie wspomnieć, iż Trybunał Konstytucyjny zarówno w wyroku z dnia 12 stycznia 1999 jak i w wyroku z dnia 26 marca 2002 iż wynikający z art. 48 Prawa budowlanego wymóg bezwzględnego przestrzegania obowiązku uzyskania pozwolenia budowlanego, odpowiada sformułowanym w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP warunkom ograniczenia praw obywatelskich jako ,,koniecznych w demokratycznym państwie dla (…) porządku publicznego, (…) ochrony środowiska (…) wolności i praw innych osób”. Jak stwierdził Trybunał, naruszający prawo powinien liczyć się z faktem, iż minimalną konsekwencją naruszenia prawa jest przywrócenie stanu poprzedniego. Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego zmierzało natomiast w stronę łagodzenia rygoryzmu ww. regulacji, wskazując, iż może ona być stosowana tylko i wyłącznie wtedy, gdy wszystkie wymogi w tym przepisie przewidziane zaistnieją kumulatywnie6. Art. 48 Prawa budowlanego w brzmieniu nadanym ustawą z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych innych ustawObecne brzmienie art. 48 Prawa budowlanego łagodzi rygoryzm poprzedniej regulacji. Wprawdzie ustawodawca dalej traktuje samowole budowlaną jako zjawisko negatywne, ale w przeciwieństwie do poprzedniego rozwiązania, łagodzi represyjność przepisów, dopuszczając możliwość legalizacji obiektu budowlanego wzniesionego wprawdzie bez pozwolenia na budowę, ale w zgodzie z przepisami sztuki budowlanej. Inwestorzy muszą się jednak liczyć z obowiązkiem zapłaty wysokiej opłaty legalizacyjnej. Przepis art. 48 Prawa budowlanego w brzmieniu obowiązującym ma zastosowanie do tych samowoli budowlanych, które zaistniały pod rządami tego przepisu. To oznacza, że do samowoli budowlanych popełnionych przed dniem wejścia w życie ustawy z 27 marca 2003 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane, tj. przed 11 lipca 2003 r. zastosowanie ma przepis art. 48 Prawa budowlanego w brzmieniu pierwotnym, z tym że do postępowań o samowolę budowlaną wszczętych przed dniem wejścia w życie ww. ustawy z 2003 r., a niezakończonych decyzją ostateczną, stosuje się przepisy tej ustawy, umożliwiające legalizację obiektu budowlanego (jego części) będącego w budowie lub wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia bądź też mimo wniesienia sprzeciwu właściwy 103 ust. 2 Prawa budowlanegoJak wynika z ww. przepisu, do obiektów budowlanych samowolnie wzniesionych przed 1 stycznia 1995 r. lub w stosunku do których przed tym dniem zostało wszczęte postępowanie administracyjne, stosuje się ,,stare” Prawo budowlane, tj. z 1974 r., umożliwiające legalizację obiektu po wykluczeniu przesłanek określonych w art. 37 ust. 1 starego Prawa budowlanego, czyli sprzeczność z planem oraz niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia albo niedopuszczalne pogorszenie warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia. Jak zauważa się w orzecznictwie, przez pojęcie obiektu, którego budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy Prawo budowlane z 1994 r. należy rozumieć obiekt całkowicie wykończony, jak i obiekt nieukończony lub jego część wybudowaną pod rządami ustawy Prawo budowlane z 1974 W sytuacji, gdy obiekt był wprawdzie samowolnie realizowany przed 1 stycznia 1995 r., jednakże zakończenie budowy nastąpiło już pod rządami obecnie obowiązujących przepisów ustawy Prawo budowlane, wówczas należy przyjąć, że zastosowanie mają przepisy tej ustawy, która obowiązywała w chwili zakończenia budowy. Właściwą do zastosowania ustawę wyznacza zatem moment zrealizowania przez inwestora całości prac budowlanych składających się na obiekt z dnia 10 maja 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustawLegalizację samowoli budowlanej bez opłaty legalizacyjnej wprowadziła czasowo ustawa z dnia 10 maja 2007 r. Stosownie do regulacji art. 3 tej ustawy, do dnia 1 stycznia 2008 r. do obiektu budowlanego lub jego części, wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, bądź też pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ administracji, jeżeli budowa została zakończona po 31 grudnia 1994 r., a przed 11 lipca 1998 r., i przed 11 lipca 2003 r. nie zostało wszczęte postępowanie administracyjne przez właściwy organ nadzoru budowlanego przepisów art. 48 – 49b ustawy Prawo budowlane nie stosuje się, a właściciel może wystąpić o pozwolenie na użytkowanie przedmiotowego obiektu lub jego części, po spełnieniu warunków określonych w art. 57 ust. 3 ustawy Prawo budowlane. Jeżeli obiekt budowlany narusza przepisy lub ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie umożliwiającym doprowadzenie obiektu do stanu zgodnego z prawem, właściwy organ nadzoru budowlanego, w drodze postanowienia, nakłada na inwestora obowiązek usunięcia tych naruszeń w wyznaczonym terminie, pod rygorem rozbiórki obiektu lub jego części. Organ nakazuje też rozbiórkę, jeżeli właściciel nie uzyska pozwolenia na użytkowanie. Omawianą regulację stosuję się także do spraw wszczętych, a niezakończonych do dnia wejścia w życie epizodycznej ustawy z dnia 10 maja 2007 r. Autor: aplikant radcowski Kamila Olkowicz, KPRF Law OfficeLITERATURA:1. Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 6 grudnia 2007 r., sygn. akt II SA/Wr 303/07, Lex 204966 2. Z. Niewiadomski, Prawo budowlane Komentarz, wyd. 6, Wydawnictwo Beck, Warszawa 2015 r., str. S. Jędrzejewski, Proces budowlany, Zagadnienia administracyjno – prawne, Bydgoszcz 1995 r., Wyrok TK z dnia 12 stycznia 1999 r., P 2/98, OTK 1999, Nr 1, poz. Wyrok TK z dnia 26 marca 2002 r., SK 2/01, OTK –A 2002, Nr 2, poz. Wyrok NSA z dnia 28 kwietnia 1999 r., sygn. akt IV SA 903/97, Wyrok NSA z dnia 31 października 1996 r., sygn. akt SA/Kr 2859/95, OSP 1997 nr 12, poz. KPRF LAW OFFICE
Jak już wcześniej wspomniano samowola budowlana jest traktowana jako przestępstwo, w związku z czym zgodnie z obowiązującym prawem ulega przedawnieniu po upływie 5 lat od popełnienia czynu. Z kolei samowola traktowana jako wykonanie obiektu bez pozwolenia na budowę nie przedawnia się i podlega postępowaniu legalizacyjnemu
Prawo budowlane to zbiór zasad dotyczących wszystkich etapów budowy domów czy innych obiektów budowlanych. We wrześniu 2020 roku ustawa uległa nowelizacji, wskutek której zmieniły się chociażby zasady uzyskiwania pozwolenia na budowę. Zobacz, jakie są najważniejsze zapisy Prawa budowlanego i czego dotyczą najnowsze zmiany. Budowa to niestety nie tylko zakup wymarzonego projektu domu oraz znalezienie idealnej działki. Proces ten wiąże się z dopełnieniem wielu formalności, otrzymaniem pozwolenia na budowę oraz przeprowadzenia prac zgodnie z wytycznymi takich dokumentów jak, chociażby miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Chcąc nie pogubić się w gąszczu swoich praw i obowiązków, warto zapoznać się z Prawem budowlanym i na bieżąco śledzić jego nowelizacje. Prawo budowlane – czym właściwie jest? Podstawą podejmowania jakichkolwiek prac budowlanych na terenie Polski jest Prawo budowlane, kształtowane przepisami Ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku. Zgodnie z tym aktem prawnym przepisy ustawy Prawo budowlane dotyczą działalności obejmującej sprawy związane z: projektowaniem, budową, utrzymaniem i rozbiórką obiektów budowlanych. Ustawa określa też zasady działania organów administracji publicznej we wspomnianych dziedzinach. W Polsce ustawa Prawo budowlane jest najważniejszym aktem prawnym dotyczącym wznoszenia obiektów budowlanych. Reguluje on wszystkie kwestie związane z: ochroną środowiska w trakcie realizacji rozbiórek budynków i wznoszenia nowych obiektów; miejscem realizowania inwestycji i sposobem uzyskiwania pozwolenia na budowę, rozbudowę albo rozbiórkę; oddawaniem obiektów budowlanych do użytkowania; prowadzeniem działalności gospodarczej zorientowanej na budownictwo; prawami i obowiązkami wszystkich uczestników procesu budowlanego; postępowaniem w przypadku zaistnienia katastrofy budowlanej. Nowe Prawo budowlane to nowelizacja, która miała miejsce 13 lutego 2020 roku, a podpisana przez prezydenta została 3 marca 2020. Nowe prawo budowlane obowiązuje od 19 września 2020. Zgodnie z jego założeniami zmienił się sposób legalizacji samowoli budowlanych, poszerzono listę obiektów, które nie wymagają pozwolenia na budowę oraz stworzono nowy katalog budynków, które można wybudować zarówno bez zgody, jak i potrzeby zgłaszania. Nowe prawo budowlane zniosło również znany do tej pory wzór decyzji o pozwoleniu na budowę oraz wprowadziło zakaz podważenia pozwolenia po upływie 5 od jego wydania. Kto ustanawia prawo budowlane? Zgodnie z prawem Prawo budowlane staje się obowiązującą normą prawną, jeśli zostanie zaakceptowana przez odpowiedni organ rządowy. W Polsce dokument ten wydaje Sejm po zrealizowaniu procesu legislacyjnego. Co określa prawo budowlane? Prawo budowlane zgodnie z art. 1 tejże Ustawy: normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. Jest to prawdziwe kompendium wiedzy na temat praw i obowiązków dotyczących uczestników procesu budowlanego, postępowania na różnych etapach budowy oraz sposobu utrzymania obiektów budowlanych. Inwestor, który decyduje się na budowę własnego domu, nie musi znać wszystkich artykułów spisanych w Ustawie, ponieważ tylko część z nich dotyczy domów jednorodzinnych. Wiele osób stara się znaleźć w Internecie różnego rodzaju opracowania, coś na kształt: prawo budowlane w pigułce, po to, aby otrzymać jedynie najważniejsze informacje odnośnie sytuacji, w których się znajdują. Sprawdź również: Formalności związane z budową domu w 4 krokach! Nowe prawo budowlane – czy nowe przepisy ułatwią budowę domu? Aktualne Prawo budowlane to wynik wielu nowelizacji, które miały miejsce po 1994 roku. Zmiany, które zachodzą w tej dziedzinie są tak duże, że w tylko w samym 2019 roku prawo to było aktualizowane ponad 10 razy. Większość zmian dotyczyła drobnej kosmetyki, jednak co jakiś czas pojawiały się też pewne udogodnienia zwłaszcza dla tzw. małych inwestorów. Ostatnie dwa lata oprócz globalnych zmian spowodowanych pandemią koronawirusa, przyniosły też wiele nowości w kontekście Prawa budowlanego. Te najważniejsze zostały ogłoszone w lutym 2020 roku, a w życie weszły kilka miesięcy później. O jakich zmianach mowa? Kiedy wchodzi w życie nowe prawo budowlane? Najnowsza zmiana miała miejsce 13 lutego 2020 roku i zaczęła obowiązywać 19 września 2020 roku. Zmiany z 2020 w Prawie budowlanym powinny ucieszyć przede wszystkim inwestorów, którzy w niedalekiej przyszłości planowali starać się o pozwolenie na budowę oraz mieli problem z tzw. samowolą budowlaną. Od kiedy nowe prawo budowlane weszło w życie, zdecydowanie łatwiej jest uzyskać pozwolenie na budowę, które aktualnie odbywa się w ramach uproszczonego procesu inwestycyjno-budowlanego. Zgodnie z nowelizacją, przed rozpoczęciem budowy domu właściciel działki budowlanej będzie musiał dostarczyć do urzędu wniosek o pozwolenie na budowę wraz z projektem budowlanym. Na etapie uzyskiwania pozwolenia na budowę, petent będzie dołączał do wniosku tylko trzy, a nie jak dotychczas cztery egzemplarze projektu budowlanego domu, a projekt techniczny wnioskodawca złoży w urzędzie dopiero, kiedy będzie wnioskował o udzielenie pozwolenia na użytkowanie albo wraz ze zgłoszeniem zakończenia robót. Z kolei od 1 lipca 2021 roku weszły w życie przepisy związane z cyfryzacją procesu budowlanego. Dzięki nim wiele oficjalnych pism do urzędów np. wniosek o pozwolenie na budowę lub pozwolenie na użytkowanie budynku będzie można składać drogą elektroniczną. Nowe Prawo Budowlane 2022 – co się zmieniło? Z dniem 6 listopada 2019 roku rząd przyjął projekt nowelizacji Ustawy, do której pojawiły się liczne poprawki zgłoszone przez Polską Izbę Inżynierów Budownictwa. Zmiany zostały finalnie odrzucone przez Sejm, a nowelizacja zaczęła obowiązywać dopiero 19 września 2020 roku. Chcąc sprawdzić, jak wygląda aktualne prawo budowlane, można wejść na stronę Internetowego Systemu Aktów Prawnych, gdzie umieszczona została Ustawa jako: Prawo budowlane 2020 tekst jednolity, czyli taki, który zawiera wszelkie zmiany, jakie w nim zaszły od momentu ogłoszenia poprzedniego tekstu jednolitego. Prawo budowlane tekst ogłoszony, czyli w takiej postaci jak w dniu ogłoszenia. Najnowsze modyfikacje mają za zadanie jak najlepiej usprawniać proces budowy, zwłaszcza w odniesieniu do biurokracji. Dodatkowo nowelizacja ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa pożarowego i ograniczenie ilości dokumentacji, jaka dotychczas była niezbędna dla uzyskania pozwolenia na budowę. Nowe Prawo budowlane upraszcza również procedurę zalegalizowania samowoli budowlanej oraz poszerza listę przedsięwzięć budowlanych, w przypadku których nie będzie wymagane pozwolenie na budowę. Jednocześnie promuje podłączanie nowych inwestycji do miejskiej sieci ciepłowniczej. Nowe Prawo budowlane 2020 tekst jednolity Aktualne brzmienie Ustawy po dokonaniu tegorocznej aktualizacji można sprawdzić na stronie Internetowego Systemu Aktów Prawnych (ISAP). Najważniejsze zmiany w Ustawie Prawo Budowlane zostały opisane poniżej. Dotyczą one przede wszystkim aktualizacji zachodzących w projektach budowlanych, konieczności starania się o pozwolenie na budowę oraz legalizacji samowoli budowlanej. Warunki techniczne 2021 Warto też wiedzieć, że od 2021 roku obowiązują nowe warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. WT 2021 wprowadzają przede wszystkim nowe wytyczne, jeśli chodzi o wymogi dotyczące energooszczędności budynków. Zaostrzają one maksymalne dopuszczalne wartości współczynnika przenikania ciepła U dla przegród budowlanych, a także obniżają limity zapotrzebowania budynku na tzw. nieodnawialną energię pierwotną (EP). Nowe prawo budowlane – zmiany dotyczące projektu budowlanego Projekt budowlany jeszcze do niedawna stanowił jednolity dokument. Aktualnie został on podzielony na trzy części takie jak: projekt zagospodarowania działki lub terenu, wraz ze wskazaniem usytuowania budynku i układu komunikacyjnego oraz informacją o obszarze oddziaływania obiektu na środowisko; projekt techniczny, wraz z opisem konstrukcji, instalacji i charakterystyką energetyczną; projekt architektoniczno-budowlanego, z układem przestrzennym, projektowanymi rozwiązaniami technicznymi i materiałowymi. To może Cię zainteresować: Projekty architektoniczne – czym różnią się od projektów budowlanych? Projekt techniczny jest częścią projektu architektoniczno-budowlanego, który należy przedłożyć kierownikowi budowy przed rozpoczęciem prac. W urzędzie jest on wymagany dopiero przy staraniu się o pozwolenie na użytkowanie lub podczas zgłaszania zakończenia robót. Nowelizacja prawa budowlanego – zmiany dotyczące pozwolenia na budowę W 2020 roku zrezygnowano z dotychczasowego wzoru pozwolenia na budowę. Stosowany wcześniej szablon często się zmieniał, co sprawiało olbrzymie problemy. Od 19 września 2020 roku wszystkie pozwolenia wydawane są zgodnie z wymogami określonymi w Kodeksie Postępowania Administracyjnego, czyli bez konkretnego wzoru. Z kolei od 1 lipca 2021 roku wniosek o pozwolenie na budowę można składać online. Wniosek o pozwolenie na budowę online Nowe Prawo budowlane przewiduje uproszczenie procedur ubiegania się o pozwolenie na budowę – od 2021 roku, a konkretnie od 1 lipca można wnioskować o jego wydanie drogą elektroniczną. Do wniosku trzeba dołączyć projekt zagospodarowania działki oraz projekt architektoniczno-budowlany. Takie zamiany w Prawie budowlanym możliwe były dzięki uruchomieniu specjalnej strony rządowej e-budownictwo, za pośrednictwem której można już od pewnego czasu składać także inne wnioski np. zgłosić roboty budowlane. Unieważnienie decyzji o pozwoleniu na budowę a nowe prawo budowlane Po nowelizacji Prawa budowlanego nie będzie można już stwierdzić nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę lub użytkowanie budynku, jeśli od czasu jej wydania upłynęło 5 lat. Prawo budowlane pozwolenie na budowę W niektórych sytuacjach nadal będzie można uchylić decyzję (nawet po upływie 5 lat), chociażby po wznowieniu postępowania z powodów wymienionych w art. 145 pkt 1 i 2 Zmiany w prawie budowlanym – co ze zgłoszeniem budowy? W Ustawie o Prawie budowlanym znajdują się również wytyczne określające jakie budynki mogą zostać wybudowane oraz jakie roboty budowlane, mogą zostać przeprowadzone jedynie na podstawie zgłoszenia, bez potrzeby starania się o pozwolenie. Po nowelizacji wszystkie te przypadki zebrano w czytelne katalogi. Poniżej znajduje się lista przykładowych obiektów, które zgodnie z najnowszą nowelizacją, można postawić jedynie na podstawie samego zgłoszenia: wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane; sieci kanalizacyjnych, wodociągowych, cieplnych i gazowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa; oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę; szamba; tymczasowych obiektów budowlanych niepołączonych trwale z gruntem, które zostaną przekazane do rozbiórki ewentualnie przeniesione w inne miejsce w terminie określonym w zgłoszeniu (max. 180 dni od dnia rozpoczęcia budowy); kanalizacji kablowej; wolno stojących budynków gospodarczych (parterowych), garaży, wiat, oranżerii (tzw. ogrodów zimowych) czy budynków rekreacji indywidualnej, których powierzchnia zabudowy nie przekracza 35 m2, a łączna ilość tych obiektów nie przekracza dwóch na każde 500 m2 działki; przydomowych tarasów naziemnych, których powierzchnia nie przekracza 35 m2. Zgodnie z Ustawą, zgłoszenia będą wymagały też niektóre roboty budowlane. Wśród nich możemy wyróżnić chociażby: remont obiektów, których budowa wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz tych, których budowa wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu w zakresie przegród zewnętrznych lub elementów konstrukcyjnych. Inwestorzy, którzy zdecydują się na zainstalowanie krat lub tablic i urządzeń reklamowych (oprócz reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym), również nie będą potrzebowali pozytywnej decyzji. Budowa domu bez pozwolenia w Nowym Ładzie W 2021 roku rząd wprowadził także kolejne zmiany w Prawie budowlanym, które mają być wprowadzone w ramach Polskiego Ładu, czyli nowego programu rozwojowego dla Polski. Wprowadzono i zatwierdzono możliwość budowy domu bez pozwolenia i bez projektu budowlanego oraz angażowania kierownika budowy domów jednorodzinnych o powierzchni do 70 m2 lub do 90 m2 w przypadku budynków z poddaszem użytkowym. Do momentu wprowadzenia Nowego Ładu wyłącznie na zgłoszenie można było budować wyłącznie domki letniskowe do 35 m2. Sprawdź przykładowe projekty domów do 70 m²! Prawo budowlane 2022 – odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych Od września 2020 zmieniły się też zasady uzyskiwania zgody na odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych. Aktualnie organ administracji architektoniczno-budowlanej może wyrazić zgodę na odstępstwo przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę oraz przed ewentualną zmianą decyzji. Zgoda na taki wyjątek powinna jednak zostać pozytywnie zaopiniowana przez: wojewódzkiego inspektora sanitarnego — jeśli dotyczy wymagań higienicznych lub zdrowotnych, wojewódzkiego konserwatora zabytków w przypadku budynków figurujących w rejestrze zabytków, komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w sytuacji, w której ewentualne odstępstwa dotyczą przepisów bezpieczeństwa pożarowego. Nowe Prawo budowlane – instalacje, przyłącza, media, ogrzewanie domu Pozostałe zmiany, których dokonano, dotyczą instalacji lub przyłączy. Wprowadzono zakaz pobierania przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne opłat związanych z wydaniem warunków przyłączenia do sieci czy też odbiorem przyłącza. Dodatkowo wprowadzono usprawnienia w zakresie przyłączania inwestycji do sieci elektroenergetycznych, gazowych, ciepłowniczych wodociągowych czy też kanalizacyjnych. Nowe prawo budowlane a samowola budowlana – co się zmieniło? Po wejściu w życie nowych przepisów Ustawy zmieniły się też zasady legalizacji samowoli budowlanej. Takie budowle, dzięki nowej, uproszczonej i bezpłatnej procedurze, łatwiej będzie można legalizować (w odniesieniu do budowli, które zakończono co najmniej 20 lat temu). Chcąc skorzystać z takiej możliwości, należy przedstawić ekspertyzę techniczną, która potwierdzi, że samowolnie postawiony obiekt może być bezpiecznie użytkowany. Ponadto wraz z wnioskiem o legalizację samowoli budowlanej należy przedstawić urzędnikowi: oświadczenie o terminie zakończenia budowy, oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, geodezyjną inwentaryzację podwykonawczą. Dla uzyskania legalizacji samowoli budowlanej trzeba wnieść opłatę legalizacyjną, której wysokość ma pozostać na dotychczasowym poziomie. Z procedury zaprezentowanej powyżej będą mogli skorzystać właściciele samowoli budowlanych, w przypadku których toczy się już postępowanie mające ustalić, czy doszło do złamania prawa. Uproszczona procedura legalizacyjna nie będzie obejmowała mieszkań, domów, garaży czy innych budynków, których budowa zakończyła się później niż 20 lat temu. Wrześniowa nowelizacja wprowadziła też zmiany w sprawie nielegalnego użytkowania budynku. Prawo zezwala na wielokrotne karanie inwestora lub właściciela za nielegalne użytkowanie całego budynku, lub jego części. Przed wydaniem kary, inwestor otrzyma upomnienie, a następnie karę finansową w wysokości nawet 10 000 zł. Prawo budowlane a obiekty wpisane do rejestru zabytków Nowelizacja Ustawy dotyczy również obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Po 19 września 2020 roku, wszystkie roboty wykonywane przy obiekcie wpisanym do rejestru, wymagają pozwolenia na budowę, a te wykonywane na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymagają jedynie zgłoszenia. Do wniosku o wydanie zgody, inwestor powinien dołączyć pozwolenie wydane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków właściwego dla danego terenu. Jakie są przewidywane zmiany w prawie budowlanym w najbliższych latach? Wprowadzane w pierwszej połowie 2020 roku zmiany w przepisach Prawa budowlanego nie kończą procesu nowelizacji przepisów związanych z szeroko pojętą budową domów i innych budowli. Z początkiem 2021 roku zaczęły obowiązywać nowe warunki techniczne, jakim będą musiały odpowiadać budynki i ich usytuowanie – WT 2021. Dotyczą one przede wszystkim energooszczędności przegród zewnętrznych budynków i zaostrzają przepisy dotyczące współczynnika przenikania ciepła U poszczególnych przegród. Od 2021 roku współczynnik ten nie będzie mógł przekraczać poziomów: 0,20 W/(m2·K) dla ścian zewnętrznych, 0,30 W/(m2·K) dla podłóg na gruncie, 0,18 W/(m2·K) dla dachu i stropodachu oraz stropu pod poddaszem nieogrzewanym, 1,1 W/(m2·K) w przypadku okien pionowych, 1,3 W/(m2·K) w przypadku okien połaciowych, 1,5 W/(m2·K) w przypadku drzwi zewnętrznych. Nowe przepisyograniczą dopuszczalne maksymalne roczne zapotrzebowanie budynków na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz oświetlenia. Od przyszłego roku poziom ten zostanie zmniejszony z 95 kWh/m²·rok do 70 kWh/m²·rok. Dla spełnienia takich warunków konieczne będzie wykonanie odpowiedniej warstwy termoizolacyjnej przegród domu, a także instalacja urządzeń pozwalających wykorzystywać energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych, jak pompy ciepła, rekuperatory czy instalacje fotowoltaiczne. Nowe procesy i prawo budowlane 2022 – cyfryzacja i wnioski elektroniczne Najważniejsze zmiany w 2022 roku w Prawie budowlanym dotyczą uproszczenia procedur budowlanych poprzez ich cyfryzację, czyli wprowadzenie możliwości załatwiania wielu spraw urzędowych przez Internet. Dzięki nim inwestorzy mogą składać online za pośrednictwem rządowej strony e-budownictwo między innymi następujące wnioski: o pozwolenie na budowę (PB-1), o pozwolenie na budowę tymczasowego budynku (PB-8), o pozwolenie na użytkowanie (PB-17) oraz na użytkowanie przed zakończeniem budowy (PB-17a), o wydanie decyzji o zmianie pozwolenia na budowę (PB-7), o wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu (PB-6), o legalizację (PB-19) i uproszczoną legalizację (PB-15), o pozwolenie na rozbiórkę (PB-3). Nowe przepisy budowlane w 2022 roku umożliwiają także dokonanie online zgłoszenia rozbiórki, zgłoszenia robót budowlanych, zgłoszenia budowy lub przebudowy domu jednorodzinnego, zawiadomienia o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, zawiadomienia o zakończeniu budowy domu rodzinnego. Warto pamiętać, od kiedy zmiany w prawie budowlanym wprowadzają takie uproszczone procedury – nowe przepisy weszły w życie z dniem 1 lipca 2021 roku, a więc od tego momentu można już swobodnie składać wymienione wyżej pisma drogą elektroniczną. Więcej informacji: Cyfryzacja procesu budowlanego 2021 - wszystko co musisz wiedzieć
Domagają się zmiany przepisów. Resort rozwoju analizuje te postulaty. Główny Urząd Nadzoru Budowlanego informuje, że zasięg i liczba samowoli budowlanych na terenach atrakcyjnych
Samowola budowlana jest w Polsce nadal często spotykanym zjawiskiem. Zazwyczaj zostaje ona wykryta podczas sporu sąsiedzkiego. W takim przypadku jeden z sąsiadów zawiadamia nadzór budowlany o tym, że właściciel znajdującej się obok nieruchomości dopuścił się samowoli budowlanej. Czym w rzeczywistości jest samowola budowlana? Jak przebiega legalizacja samowoli budowlanej w 2022 r? Jak wygląda kwestia opłat legalizacyjnych? Na te i inne pytania odpowiem w moim kolejnym artykule „Legalizacja samowoli budowlanej w 2022 r.”. Jeżeli potrzebujesz pomocy w legalizacji samowoli budowlanej, to zapraszam do kontaktu. Udzielamy konsultacji dla klientów z całej Polski, w tym także online i telefonicznie. Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej (Adwokat Nieruchomości Poznań) oraz do kontaktu. Samowola budowlana to wzniesienie budynku bez uzyskania decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę lub bez dokonania wymaganego zgłoszenia albo rozpoczęcie budowy pomimo uzyskania sprzeciwu od dokonanego zgłoszenia. Zgodnie z polskim prawem istnieje możliwość zalegalizowania samowoli budowlanej. Aby tego dokonać, konieczne jest złożenie wniosku skierowanego do właściwego organu nadzoru budowlanego. Postępowanie w tym zakresie powinno zakończyć się w ciągu 30 dni. Przynajmniej w teorii😊. Zalegalizowanie samowoli budowlanej wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty. W przypadku samowoli budowlanych wzniesionych przed 1995 rokiem zastosowanie znajdują przepisy ustawy Prawo budowlane z 1974 roku. Jeżeli chodzi o samowole budowlane starsze niż 20 lat istnieje możliwość zastosowania postępowania uproszczonego, które bywa niekiedy określane mianem abolicji budowlanej. Samowola budowlana wiąże się z karami administracyjnymi oraz sankcjami karnymi. Decydując się na zalegalizowanie samowoli budowlanej, możesz skorzystać z pomocy prawnika – adwokata lub radcy prawnego. Czym jest samowola budowlana? W obowiązujących obecnie przepisach nie ma definicji samowoli budowlanej. Można ją jednak wyinterpretować z art. 48 ustawy Prawo budowlane. Z przepisu tego wynika, że samowola budowlana powstaje w dwóch sytuacjach, którymi są: brak uzyskania decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę; brak dokonania wymaganego zgłoszenia albo rozpoczęcie budowy pomimo uzyskania sprzeciwu od dokonanego zgłoszenia. W Polsce większość istotnych prac budowlanych wymaga albo pozwolenia na budowę, albo przynajmniej jego zgłoszenia do odpowiedniego organu administracji. To, czy dane prace wymagają pozwolenia lub zgłoszenia, uregulowane jest w Prawie budowlanym. Przy czym zasadą jest, że prowadzenie robót budowlanych wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Dotyczy to zwłaszcza domów jednorodzinnych, większych pomieszczeń gospodarczych (garaży, stajni, obór, chlewni), czy obiektów łączących się z infrastrukturą publiczną. W przypadku mniejszych obiektów pozwolenie na budowę nie jest wymagane, ale prace trzeba zgłosić. To dotyczy budynków mieszkalnych o zabudowie do 70m[2], małych oczyszczalni ścieków, małych szamb, niewielkich pomostów, budynków gospodarczych, wiat i garaży do 35m[2]. Informacje, czy Twoja budowa wymagała pozwolenia na budowę lub zgłoszenia, znajdziesz w Prawie budowlanym, w przepisach od art. 28 do art. 31. Jeśli prowadziłeś tego typu prace bez pozwolenia lub zgłoszenia, to dopuściłeś się samowoli budowlanej. Zgodnie z prawem istnienie samowoli budowlanej stwierdza inspektor nadzoru budowlanego, rzadziej wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego. Co jest niezwykle istotne, w przepisach nie przewidziano możliwości przedawnienia samowoli budowlanej. Oznacza to, że może być ona stwierdzona w każdym czasie, nawet po wielu latach, od zakończenia danej inwestycji. Jak zalegalizować samowolę budowlaną? Legalizacja samowoli budowlanej co do zasady jest możliwa. Niestety jest bardzo kosztowna (o czym niżej), ale na szczęście jest możliwa. Aby zalegalizować samowolę budowlaną należy spełnić 2 warunki: projekt zagospodarowania działki lub terenu musi być zgodny z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a także obiekt musi być zgodny z przepisami techniczno-budowlanymi. Podobnie wygląda sprawa z ukończonym już obiektem. Wówczas konieczne staje się sprawdzenie wykonanych prac z obowiązującymi przepisami. W konsekwencji, jeśli wzniosłeś poprawny technicznie budynek, który wpisuje się miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, to masz bardzo dużą szansę na jego legalizację. Poniżej opiszę szczegółowo jak zalegalizować taki budynek. LEGALIZACJA SAMOWOLI BUDOWLANEJ w 2022 R Gdzie zgłosić samowolę budowlaną? W myśl obowiązujących przepisów samowolę budowlaną zgłasza się do organu nadzoru budowlanego. W praktyce jest to najczęściej powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. To właśnie on rozpozna daną sprawę i następnie wyda odpowiednią decyzję. Zobacz także: Adwokat Prawo Administracyjne Wniosek o legalizację samowoli budowlanej Do zgłoszenia samowoli budowlanej konieczne jest przygotowanie odpowiedniego wniosku o legalizację samowoli budowlanej. Co ważne, istnieją dwa sposoby jego sporządzenia oraz wniesienia. Można to bowiem zrobić w tradycyjnej, papierowej formie, a także za pośrednictwem strony internetowej właściwego powiatowego inspektoratu nadzoru budowlanego. Wniosek służy zainicjowaniu postępowania administracyjnego, którego celem jest wydanie decyzji w przedmiocie danej samowoli budowlanej. Zanim złożysz wniosek o legalizację samowoli budowlanej sprawdź, czy spełniasz warunki, aby Twoja samowola została zalegalizowana. W tym celu sprawdź, czy na terenie, na którym wzniosłeś budynek obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Jeśli nie obowiązuje, to masz trudniejsze zadanie. Będziesz musiał bowiem zbadać, czy w Twoim przypadku zachodzą warunki, aby gmina wydała decyzję o warunkach zabudowy, odpowiadającą temu, co wybudowałeś. W praktyce nie jest to takie proste. Należy bowiem wziąć pod uwagę bardzo wiele okoliczności i przepisów rozproszonych w różnych aktach prawnych. I lepiej nie zgłaszać takiej samowoli „na żywioł”. Jeśli na etapie zgłoszenia okaże się, że są jakieś problemy, to nie będziesz mieć czasu, aby znaleźć dobre rozwiązanie. Będą Cię bowiem goniły terminy, narzucone przez inspektora budowlanego. W konsekwencji sprawa może zakończyć się nawet rozbiórką! Przed złożeniem wniosku warto też sprawdzić stan techniczny obiektu. W szczególności warto zaangażować architekta, który oceni, czy budynek jest zgodny z projektem. A jeśli nie posiadasz projektu budowlanego, to architekt będzie musiał go przygotować. W przeciwnym wypadku trudno będzie uzyskać zgodę na legalizację. Oczywiście czasami nie ma czasu na odpowiednie przygotowanie się do legalizacji. Taka sytuacja może mieć miejsce, jeśli np. zostaniesz zadenuncjowany przez „życzliwego” sąsiada. Wówczas musisz działać pod presją czasu i sytuacja jest trudniejsza. Dokumenty związane z legalizacją samowoli budowlanej Po tym, jak złożysz już wniosek o zalegalizowanie samowoli budowlanej, organ nadzoru budowlanego wezwie Cię do przedłożenia dokumentów legalizacyjnych. Chodzi tutaj o: zaświadczenie o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (dlatego lepiej sprawdzić to wcześniej!); decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; projekt budowlany (to też lepiej zorganizować wcześniej!); zaświadczenie izby samorządu zawodowego o wpisaniu autora projektu na listę jej członków; oświadczenie dotyczące posiadanego prawa do dysponowania daną nieruchomością na cele budowlane; postanowienie w przedmiocie uzgodnienia z odpowiednim starostą takich kwestii jak linie zabudowy, elewacji, przebiegu dróg oraz uzbrojenia technicznego. Co jest niezwykle istotne, nie musisz składać oryginałów tych dokumentów. Wystarczą bowiem uwierzytelnione kopie. Aby je uzyskać, musisz jednak udać się do notariusza, który sporządzi kopie, a następnie potwierdzi ich zgodność z oryginałem. Kserokopia wykonana na własną rękę będzie jednak niewystarczająca. W sprawach o legalizację samowoli budowlanej możesz spodziewać się także, że organ nadzoru będzie żądał uzupełnienia złożonych przez Ciebie dokumentów. Możesz także spodziewać się inspekcji i oględzin. Organ nadzoru ma bowiem obowiązek starannie zbadać sprawę, w tym ocenić, czy obiekt jest technicznie gotowy do użytkowania. SAMOWOLA BUDOWLANA DOKUMENTY Postępowanie w sprawie legalizacji samowoli budowlanej Po złożeniu wniosku zostanie wszczęte postępowanie o legalizację samowoli budowlanej. Niezwykle istotną kwestią, o której musisz pamiętać, jest brak możliwości modernizacji oraz wykańczania budynku. Oznacza to, że jeżeli prowadzisz jeszcze jakieś prace, muszą one zostać przerwane. W przeciwnym wypadku możesz otrzymać decyzję o rozbiórce. Aby postępowanie w przedmiocie legalizacji samowoli budowlanej mogło zostać wszczęte, konieczne jest złożenie do organu nadzoru budowlanego następujących dokumentów w wyznaczonym terminie: zaświadczenia wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy obiektu z aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego; jeżeli tego rodzaju plan nie został jeszcze opracowany, wymagana jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane aktualnego na dzień opracowania projektu; projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami, wymaganymi przepisami szczególnymi – w czterech kopiach. Jeżeli złożysz te dokumenty w zakreślonym terminie, wówczas będą one traktowane jako wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i pozwolenie na wznowienie robót budowlanych. Natomiast gdybyś nie dotrzymał tego terminu, będzie się to wiązało z niespełnieniem nałożonych przez inspektora obowiązków, a co za tym idzie, z wydaniem nakazu rozbiórki samowoli budowlanej. Ile trwa legalizacja samowoli budowlanej? Zacznę od tego, jak to wygląda w teorii. Postępowanie dotyczące zalegalizowania samowoli budowlanej toczy się w myśl przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (KPA). W związku z czym organ nadzoru budowlanego jest zobowiązany do przestrzegania terminów wynikających z tejże ustawy. Otóż zgodnie z art. 35 § 3 KPA załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym – w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. W związku z powyższym legalizacja samowoli budowlanej nie powinna trwać dłużej niż dwa miesiące. Tyle mówią na ten temat przepisy – czyli teoria. Praktyka jest jednak zupełnie inna. W praktyce sprawy o legalizację samowoli budowlanych potrafią trwać wiele miesięcy, a czasami nawet kilka lat. Z czego to wynika? Mianowicie organy nadzoru budowlanego są zobowiązane dokładnie zbadać sprawę. Jak już pisałam wiąże się to z odbywaniem inspekcji, oględzinami, czasami angażowaniem ekspertów. Organy nierzadko wydają też zalecenia zw. z koniecznością dostosowania obiektu do obowiązujących norm technicznych. To zaś wiąże się z czasem i kosztami. Strony często odwołują się od tego typu rozstrzygnięć, co istotnie przedłuża postępowanie. Koszt legalizacji samowoli budowlanej Na legalizację samowoli budowlanej składają się 3 kategorie kosztów: opłaty legalizacyjne (o czym więcej napiszę poniżej), koszty adaptacji obiektu (prace zw. z dostosowaniem obiektu do norm technicznych, koszty architekta), koszty prowadzenia postępowania ( prawnicy, biegli, ewentualne koszty sądowe). Spośród tych kosztów stosunkowo najłatwiej jest oszacować koszt opłaty legalizacyjnej. O jej wysokości zdecyduje organ nadzoru budowlanego na podstawie reguł określonych w przepisach (o czym poniżej). Co jednak niezwykle istotne, jeżeli opłata nie zostanie dokonana w wyznaczonym terminie, będzie się to wiązać z wydaniem decyzji w przedmiocie rozbiórki samowoli. KOSZT LEGALIZACJI SAMOWOLI BUDOWLANEJ Opłaty za legalizację samowoli budowlanej Wysokość opłaty za legalizację samowoli budowlanej uzależniona jest od kilku czynników. Jeżeli została ona dokonana bez wymaganego prawem zgłoszenia, opłata wynosi obecnie 2500 zł albo 5000 zł. Kwota zależy od typu obiektu podlegającego legalizacji. Sprawa komplikuje się w razie budowy bez pozwolenia, ponieważ w takim przypadku powstaje konieczność ustalenia opłaty. Dokonuje go zawsze organ nadzoru budowlanego. Opłata legalizacyjna w razie braku pozwolenia na budowę zależy od następujących okoliczności: kategorii, do której zaliczany jest obiekt, jego wielkości, oraz stawki opłaty. Opłatę liczy się według następującego wzoru: Współczynnik kategorii obiektu (K) x Współczynnik wielkości obiektu (W) x wysokość opłaty za legalizację (S) x 50 x Opłata za legalizację Twojej samowoli Wartości poszczególnych współczynników znajdziesz w tabelce, w dalszej części artykułu. Co ważne, wojewoda może podjąć decyzję dotyczącą odroczenia terminu płatności, rozłożenia opłaty legalizacyjną na raty, a nawet jej umorzenia w całości lub w części. Jest to szczególnie korzystne dla osób, które nie mogą ponieść kosztów związanych z legalizacją samowoli bez znacznego uszczerbku majątkowego. Opłaty legalizacyjne – tabela W przypadku budowy bez pozwolenia wysokość opłaty jest wyliczana na wzoru zawartego w art. 59f ust. 1 ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z tym przepisem w przypadku stwierdzenia w trakcie obowiązkowej kontroli nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2, wymierza się karę stanowiącą iloczyn stawki opłaty (s), współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w). Stawka opłaty, przez którą mnożone są wymienione współczynniki, wynosi 500 złotych. Opłaty legalizacyjne tabela (POBIERZ PDF) OPŁATY LEGALIZACYJNE Czy możliwa jest legalizacja samowoli budowlanej za darmo? W niektórych przypadkach istnieje możliwość zalegalizowania samowoli budowlanej bez konieczności ponoszenia żadnych opłat. Dotyczy ona jednak samowoli, które mają co najmniej 20 lat. Konieczne jest oczywiście zgłoszenie do organu nadzoru budowlanego, a także przedstawienie ekspertyzy technicznej, w której zostanie potwierdzona możliwość bezpiecznego korzystania z danego obiektu, a ponadto geodezyjną inwentaryzację powykonawczą. Inaczej mówiąc, jeżeli właściciel udowodni przed organem nadzoru budowlanego, że jego budynek można użytkować w sposób bezpieczny, ten nie będzie miał innego wyjścia, jak tylko dokonać legalizacji samowoli budowlanej. Legalizacja starych samowoli budowlanych przed 1995 r. W przypadku samowoli budowlanych i ich legalizacji sprzed 1995 roku zastosowanie znajdują przepisy ustawy Prawo budowlane z 1974 roku. Zgodnie z tamtymi regulacjami zalegalizować można samowolę, gdy znajduje się ona na terenie, który zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym jest przeznaczony pod zabudowę tego rodzaju oraz nie stanowi ona zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i nie powodują niedopuszczalnego pogorszenia warunków zdrowotnych lub użytkowych otoczenia. W celu zalegalizowania samowoli budowlanej, o której mowa powyżej, należy wystąpić z wnioskiem do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w przedmiocie wydania pozwolenia na użytkowanie. Należy do niego dołączyć inwentaryzację powykonawczą oraz ekspertyzę techniczną potwierdzającą przydatność obiektu do użytkowania. Legalizacja samowoli budowlanej po 20 latach Na mocy nowelizacji ustawy Prawo budowlane z dnia 13 marca 2020 roku wprowadzono uproszczoną procedurę legalizacji samowoli budowlanych, które są starsze niż 20 lat. Według nowych przepisów organ nadzoru budowlanego nie bada już zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W myśl art. 49f ust. 1 ustawy Prawo budowlane, jeżeli doszło do stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części, bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia – jeżeli od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat, organ nadzoru budowlanego wszczyna uproszczone postępowanie legalizacyjne. Kara za samowolę budowlaną Dopuszczenie się samowoli budowlanej wiąże się z sankcjami natury zarówno administracyjnej, jak i prawnokarnej. W pierwszym z wymienionych aspektów konsekwencją może być wydanie przez organ nadzoru budowlanego decyzji nakazującej rozbiórkę wzniesionego obiektu. W tym kontekście pragnę podkreślić, że kara administracyjna nie ulega przedawnieniu. Oprócz tego możliwe jest nałożenie obowiązku wniesienia opłaty legalizacyjnej w razie wszczęcia postępowania dotyczącego legalizacji. Natomiast jeżeli chodzi o konsekwencje natury prawnokarnej, ustawodawca przewidział jedynie karę grzywny. Tego rodzaju kary są jednak bardzo wysokie i mogą sięgać nawet 1 080 000 złotych. Istotne jest jednak to, że kara grzywny ulega przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia popełnienia przestępstwa. JAK ZALEGALIZOWAĆ SAMOWOLĘ BUDOWLANĄ W 2022 R. Czy istnieje abolicja budowlana? Wiele osób zastanawia się, czy istnieje abolicja budowlana, ponieważ tego typu informację można znaleźć w Internecie. W rzeczywistości pod tym pojęciem należy rozumieć uproszczony tryb legalizacji samowoli budowlanych mających co najmniej 20 lat. Kwestia ta została omówiona we wcześniejszej części artykułu. Problem samowoli budowlanych wciąż jest obecny w polskim obrocie prawnym, czego świadomość miał również ustawodawca podczas projektowania obecnie obowiązujących przepisów. Z tego względu zastosowano możliwość zalegalizowania obiektów, które zostały wybudowane bez załatwienia wymaganych prawem formalności. W tym celu konieczne jest wszczęcie odpowiedniego postępowania przed organem nadzoru budowlanego. Co więcej, istnieje nawet możliwość zalegalizowania samowoli budowlanych sprzed wielu lat, dzięki czemu można uregulować stan prawny wielu nieruchomości. Nierzadko tego typu sprawy wiążą się z koniecznością zgromadzenia obszernej dokumentacji. Jeżeli zatem wiesz, że będzie to dla Ciebie poważny problem, pomyśl o skorzystaniu z pomocy prawnika. Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata? Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola. W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE! Masz pytania? Napisz! Zadzwoń! Adwokat Marlena Słupińska-Strysik e-mail: biuro@ tel. 61 646 00 40 tel. 68 419 00 45 tel. 52 511 00 65 Komentarze:
Legalizacja z urzędu. Zdarza się, że organ sam podejmuje inicjatywę legalizacji obiektu budowlanego. Działania nadzoru budowlanego wynikają z: własnych ustaleń, złożenia przez zainteresowanego wniosku o legalizację, powiadomienia złożonego przez osoby postronne lub inne organy o dokonaniu samowoli budowlanej.
Nie każde wzniesienie budynku musi być zgłaszane. Nie zawsze wytwór naszej ciężkiej pracy będzie samowolą budowlaną. Przez ostatnie dekady przepisy prawa budowlanego zmieniały się wielokrotnie. Teraz samowole będą krócej nielegalne. Chcąc wybudować dom jednorodzinny, kompleks budynkundefinedw, garaż czy inne pomieszczenia gospodarcze, należy dopełnić wszelkich niezbędnych i koniecznych formalności. Do takich formalności należeć będzie uzyskanie pozwolenia na budowę bądź dokonanie odpowiedniego zgłoszenia. W przeciwnym wypadku nasza inwestycja zostanie uznana za samowolę budowlaną. Samowola budowlana undefined co to jest? W znowelizowanej ustawie Prawo budowlane wprowadzono rozdział 5a dotyczący postępowania w sprawie rozpoczęcia i prowadzenia robundefinedt budowlanych z naruszeniem ustawy. Przez pojęcie samowoli budowlanej, najprościej rzecz ujmując, należy rozumieć budowę, ktundefinedra dokonana jest: bez wymaganego pozwolenia na budowę, bez zgłoszenia, pomimo wydania sprzeciwu przez właściwy organ. Samowolą budowlaną jest nie tylko budowla, ktundefinedra już została wybudowana. Jako samowolę organ może określić także samo przystąpienie przez nas do budowy obiektu, co do ktundefinedrego organ nie wydał decyzji lub nie rozpatrzył zgłoszenia. Jak ustrzec się przed samowolą? Aby ustrzec się przed uznaniem przez właściwy organ, że nasza budowla jest samowolą budowlaną, należy dopilnować wszelkich formalności oraz wiedzieć, kiedy wymagane jest uzyskanie przez nas pozwolenia na budowę lub jej zgłoszenie. W tym celu należy zapoznać się z enumeratywnie wskazanymi w art. 29 i 30 ustawy Prawo budowlane przypadkami, kiedy konieczne a kiedy nie jest konieczne ich uzyskanie. Postępowanie legalizacyjne undefined obecnie i poprzednio Organ nadzoru budowlanego obowiązany jest do sprawdzenia, czy możliwa jest jego legalizacja w przypadku samowoli budowlanej. Obecnie, zgodnie z art. 49 f ustawy prawo budowlane, w przypadku stwierdzenia budowy obiektu budowlanego lub jego części bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę bądź bez wymaganego zgłoszenia lub pomimo wniesienia sprzeciwu do zgłoszenia organ będzie wszczynał uproszczone postępowanie legalizacyjne w przypadku kiedy od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat. W poprzednim stanie prawnym legalizacja samowoli budowlanej była możliwa gdy budowa była wzniesiona zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub warunkami zabudowy. Nowa procedura, tzw. uproszczona powoduje, że organ nie będzie już badał zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Kiedy budowa zostaje zalegalizowana? Budowa może być zalegalizowana po pozytywnym zakończeniu postepowania legalizacyjnego na wniosek właściciela obiektu. Etapy uproszczonego postępowania legalizacyjnego postanowienie organu o wstrzymaniu budowy, wniosek inwestora o legalizację budowy (w ciągu 30 dni) postanowienie organu o obowiązku przedłożenia dokumentundefinedw legalizacyjnych Do dokumentundefinedw legalizacyjnych zalicza się: dokumenty analogiczne jak te składane przy wniosku o wydaniu decyzji o pozwoleniu na budowę tj.: 4 egzemplarze projektu budowlanego (ktundefinedry zawiera wszelkie uzgodnienia, pozwolenia i opinie) zaświadczenie o posiadaniu przez architekta odpowiednich uprawnień, oświadczenie właściciela działki o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub warunku zabudowy, 2 egzemplarze projektu technicznego undefined jeżeli inwestycja już trwa lub jest zakończona kompletowanie oraz weryfikowanie dokumentundefinedw legalizacyjnych, ustalenie opłaty legalizacyjnej, uiszczenie opłaty legalizacyjnej, wydanie decyzji o legalizacji lub odmowie legalizacji. Jakie obiekty nie są objęte uproszczoną procedurą legalizacyjną? Uproszczona procedura legalizacyjna, jak się okazuje, nie ma zastosowania do wszystkich obiektundefinedw. Spod jej zastosowania wyłączone zostały obiekty budowlane, co do ktundefinedrych wydane zostały decyzje o nakazie rozbiundefinedrki przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej tj. przed dniem 19 września 2020 r. a także wtedy, gdy wspomniany 20 undefined letni termin upłynął po dniu wydania postanowienia o wstrzymaniu budowy. Czy organ może wydać decyzję odmawiającą legalizacji? W przypadku niedopełnienia formalności bądź nieprzedłożenia wszelkich niezbędnych i wymaganych przez organ dokumentundefinedw legalizacyjnych, bądź w przypadku nie uzupełnienia brakundefinedw pomimo wezwania organu, tak jak dotychczas, wydany zostanie nakaz rozbiundefinedrki samowoli budowlanej. Nakaz taki będzie wydany także po stwierdzeniu przesz organ, na podstawie przedstawionej ekspertyzy technicznej, iż obiekt budowlany stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia a także nie pozwala na jego bezpieczne użytkowanie. Podsumowując, uproszczone postepowanie legalizacyjne, wynikające ze znowelizowanej ustawy Prawo budowlane pozwala na legalizację tych obiektundefinedw, ktundefinedre są użytkowane przez co najmniej 20 lat. Uproszczenie polega na nie badaniu przez organ zgodności budowy z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Nowelizacja pozawala też na zwolnienie z uiszczania opłaty legalizacyjnej pod warunkiem, że samowola budowlana zostanie zgłoszona przez właściciela.
Okres 20 lat liczy się od momentu złożenia wniosku o legalizacje samowoli budowlanych w trybie uproszczonym. Jak udokumentować istnienie samowoli budowlanych ponad 20 lat. Aby potwierdzić, że budynek ma ponad 20 lat należy udokumentować ten fakt poprzez: – oświadczenie świadków np. sąsiadów nieruchomości,
Samowola budowlana to jedna z najczęściej zgłaszanych nieprawidłowości związanych z nieruchomościami. Do specjalistów firmy WK architekci wciąż trafia mnóstwo takich spraw. Jak uniknąć tego problemu? Jakie są podstawy prawne do uznania samowoli budowlanej? Na te pytania odpowiedzi znajdziesz w poniższym jest samowola budowlana?Z definicji wynika, że samowolą budowlaną nazywamy obiekt, który zostaje wzniesiony bez uzyskanego uprzednio pozwolenia na budowę (pozwolenia na budowę bezwzględnie wymaga się w przypadku wznoszenia takich obiektów jak budynki mieszkalne). Termin dotyczy również przypadków, gdy pomimo zakazu wybuduje się dom lub inną samowolą budowlaną mamy do czynienia wówczas, gdy rozpoczną się prace nad wznoszeniem powinno się również podejmować realizacji projektu budowlanego domu, dobudówki, basenu, wiaty lub jakiegokolwiek innego obiektu, gdy któraś ze stron (np. zleceniodawca lub wykonawca) wniesie sprzeciw. Kary za samowolę budowlanąPodstawą prawną do karania za tego rodzaju samowolę jest artykuł 90 Prawa budowlanego. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z faktu, że kary za to wykroczenie to nie tylko grzywna, ale również możliwość pozbawienia wolności od roku do nawet dwóch lat. Mimo to każdego roku do sądu trafia kilkadziesiąt tysięcy takich karne nie może zostać rozpoczęte, jeśli od samowoli budowlanej minęło więcej niż 5 lat. Natomiast postępowanie administracyjne może się toczyć pomimo upływu tego terminu. Maksymalna kara grzywny za samowolę budowlaną może wynosić nawet 1 080 000 zł. W przypadku ujawnienia samowoli budowlanej należy się również liczyć z koniecznością rozbiórki nieruchomości. Odbywa się ona na koszt inwestora, a jeśli ten zwleka z rozpoczęciem prac, zostają one zlecone firmie zewnętrznej – również na koszt samowoli budowlanejOd 2017 roku możliwe jest legalizowanie samowoli budowlanej. Nie jest to najtańsze rozwiązanie, jednak warto się nad nim zastanowić, jeśli nie jest brana pod uwagę rozbiórka nieruchomości. Chcąc uzyskać bardziej szczegółowe porady dotyczące budowy nieruchomości, warto skontaktować się ze specjalistami, np. z biura projektowego WK Architekci ze zależności od tego, z którego roku pochodzi dany obiekt, istnieją odrębne procedury rozpatrujące poszczególne sprzed roku 1995 podlegają legalizacji na mocy ustawy z 1974 roku – koszt postępowania w takich sytuacjach jest dość niski i wiąże się ze stosunkowo niewielką ilością budowlane powstałe po 1995 roku podlegają przepisom ustawy Prawo budowlane z lipca 1994 roku i jej wszelkim wzniesione w późniejszych latach podlegają nieco bardziej skomplikowanym procesom legalizacji, które niestety wiążą się również z dość wysokimi kosztami.
Nakazy rozbiórek samowoli na 1 tys. pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych. GetHome.pl. Legalizacja samowoli budowlanej. Warto z wr ócić uwagę, że spadkowi liczby nakazów rozbiórki samowoli towarzyszy wzrost liczby zalegalizowanych budów budynków mieszkalnych. W 2021 r. procedurę legalizacyjną przeszło pomyślnie aż 408
Chcąc rozpocząć większość prac budowlanych musimy zdobyć pozwolenie na budowę lub chociaż zgłosić zamiar ich wykonania. Co jednak zrobić w sytuacji, kiedy postawiliśmy budynek a nie dopełniliśmy wszystkich potrzebnych formalności? Podpowiadamy, jak zalegalizować samowole budowlaną. Zobacz najnowsze GALERIE na serwisie Problem z legalizacją samowoli budowlanej może pojawić się nie tylko w przypadku, kiedy postawimy budynek nie dopełniając wszystkich formalności. Problem, może pojawić się również w sytuacji, kiedy kupimy od kogoś dom, który powstał bez pozwolenia na budowę. W takiej sytuacji, to na nas spoczywa obowiązek wyjaśnienia całego zamieszania. Jeśli nie podejmiemy walki o zalegalizowanie samowoli budowlanej, może okazać się, że będziemy musieli zburzyć budynek. Polecany produkt: Jak bronić swoich praw przed bankiem, komornikiem, nieuczciwym sprzedawcą? Polecany produkt: Utrzymanie czystości i porządku w gminach - Poradnik Polecany produkt: Zwrot VAT za materiały budowlane - Poradnik Czym jest samowola budowlana? – Przepisy nie wprowadzają definicji samowoli budowlanej i oficjalnie nie istnieje takie pojęcie. W praktyce za nielegalną uznaje się budowę, przebudowę lub rozbiórkę obiektu bez wymaganego pozwolenia na budowę, bez zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu przez urząd, istotne odstępstwo od zatwierdzonego projektu bez uzyskania zmiany pozwolenia na budowę oraz przystąpienie do użytkowania obiektu bez uzyskania pozwolenia na użytkowanie. Niedopuszczalna jest również zmiana sposobu użytkowania budynku bez pozwolenia, czyli np. zrobienie kawiarni z budynku mieszkalnego – mówi Jarosław Jędrzyński, analityk rynku nieruchomości portalu Zobacz także: Jak odrolnić działkę? – To, czy uda nam się zalegalizować samowolę, zależy od wielu czynników. Inaczej rozpatrywane są sprawy dotyczące budynków wybudowanych przed 1 stycznia 1995 r. (czyli przed wejściem w życie nowego prawa budowlanego) inaczej postawionych po tym terminie, a jeszcze inaczej nielegalnych zmian w projekcie podczas trwającej inwestycji. W wielu wypadkach legalizacja nie jest taka prosta, często też trzeba za nią słono zapłacić – podkreśla Krzysztof Jóźwiak z portalu Zwolnienie z opłat legalizacyjnych może ominąć nas jedynie w przypadku, kiedy sprawa dotyczy budynku wybudowanego przed 1 stycznia 1995 r. Stosuje się wtedy przepisy prawa budowlanego z 1974 r, które umożliwiają legalizację samowoli, ale pod warunkiem, że wybudowane bez pozwolenia budynki znajdują się na działce, która zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym, jest przeznaczona pod zabudowę tego rodzaju i nie stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i nie powodują niedopuszczalnego pogorszenia warunków zdrowotnych lub użytkowych otoczenia. – Aby zalegalizować taką samowolę, trzeba wystąpić do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego o wydanie pozwolenia na użytkowanie. Do wniosku należy dołączyć inwentaryzację powykonawczą i ekspertyzę techniczną potwierdzającą, że obiekt nadaje się do użytku – mówi analityk rynku nieruchomości portalu Jarosław Jędrzyński. – Największą trudnością może być udowodnienie, że budowa zakończyła się co najmniej 17 lat temu. Nie zawsze zachowały się bowiem archiwalne dokumenty w urzędach. Warto odszukać stare rachunki za prace i materiały budowlane, zeznania świadków, jako dowód mogą też posłużyć archiwalne zdjęcia lotnicze – zauważa Krzysztof Jóźwiak z portalu Zobacz także: Na jakie prace nie potrzeba pozwolenia? Legalizacja samowoli budowlanej budynków wybudowanych po 1994 roku Legalizacja samowoli budowlanej, której budowę zakończono po 1994 r., możliwa jest tylko wtedy, gdy spełnione są dwa warunki: zgodność z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisami techniczno-budowlanymi w zakresie umożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego do stanu zgodnego z prawem. Gdy te warunki nie są spełnione budynek czeka rozbiórka. Jeśli budynek jest w trakcje budowy, powiatowy inspektor nadzoru budowlanego może wydać postanowienie o wstrzymaniu prowadzenia robót budowlanych i rozpocznie się procedura legalizacyjna. Aby wszystko przebiegło pomyślnie, powinniśmy zebrać komplet dokumentów. Będzie nam potrzebne zaświadczenie o zgodności inwestycji z ustaleniami obowiązującego planu miejscowego. Jeśli takiego planu nie ma, powinniśmy postarać się o decyzję o warunkach zabudowy. Dokument ten możemy dostarczyć powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego także w trakcie postępowania. Potrzebować będziemy również będą cztery kopie projektu budowlanego wraz z opiniami i uzgodnieniami oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Zobacz także: Dział - Umowy Ile to wszystko kosztuje? Warunkiem niezbędnym procesu legalizacji samowolnie wzniesionego obiektu budowlanego jest uiszczenie opłaty legalizacyjnej. Wylicza się ją według następującego wzoru: stawkę 500 zł mnożymy przez 50 i przez odpowiedni współczynnik, który zależy od kategorii obiektu i jego wielkości. Opłaty nie są małe, dla przykładu w przypadku domu jednorodzinnego będzie to kwota 50 tyś zł, legalizacja garażu lub budynków gospodarczych kosztuje 25 tys. zł. – Zasadnicza różnica pomiędzy legalizacją budowy wymagającej pozwolenia a budowy na zgłoszenie dotyczy opłaty legalizacyjnej. W przypadku samowolnej budowy bez zgłoszenia opłaty są dużo niższe i wynoszą 2,5 lub 5 tys. zł. – mówi Jarosław Jędrzyński, analityk rynku nieruchomości portalu Po wniesieniu opłaty legalizacyjnej nadzór budowlany zatwierdza projekt i zezwala na wznowienie robót budowlanych (jeśli samowolna budowa nie została zakończona). Obowiązkiem Inwestora jest uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Jeśli obiekt jest ukończony, nadzór budowlany ograniczy się do zatwierdzenia projektu. Zobacz także: Dział - Dom i Działka Zmiany w projekcie podczas jego budowy Samowola budowlana to także dokonane zmiany w projekcie podczas budowy lub przebudowy domu, bez uzyskania na nie zgody. Niestety, przepisy prawa nie definiują precyzyjnie i jednoznacznie granicy między istotnym a nieistotnym odstępstwem od projektu. Upraszczając można przyjąć, że istotne zmiany to te, które wymagają pozwolenie na budowę. – W takiej sytuacji musimy wstrzymać inwestycję (jeśli jeszcze się toczy), złożyć wniosek o legalizację, dołączyć do niego nowy projekt zamienny i czekać na decyzję o zatwierdzeniu projektu i wydanie decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Na koniec inwestor musi dodatkowo uzyskać pozwolenie na użytkowanie domu – podsumowuje Krzysztof Jóźwiak z portalu Zobacz najnowsze GALERIE na serwisie Jarosław Jędrzyński, analityk rynku nieruchomości portalu
Nasz news. Przyznanie się do samowoli budowlanej sprzed 20 lat ma umożliwić jej legalizację bez opłat. Takie zmiany chce wprowadzić resort inwestycji. Tyle, że ci, którzy wybudowali nielegalnie dom na gruntach niewyłączonych z produkcji rolnej, mogą słono zapłacić za chęć uregulowania stanu prawnego nieruchomości.
Do obiektów wybudowanych bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę, których realizację zakończono przed 1 stycznia 1995 r., nie stosuje się obecnie obowiązującej ustawy, lecz przepisy Prawa budowlanego z 1974 r. Sprawdź, jak zalegalizować taka samowolę budowlaną. Przepisy Prawa budowlanego z 1974 r. pozwalały na legalizację samowoli budowlanych, które: znajdują się na terenie, który zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym jest przeznaczony pod zabudowę tego rodzaju; nie stanowią zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i nie powodują niedopuszczalnego pogorszenia warunków zdrowotnych lub użytkowych otoczenia. Sprawdź: Jak zalegalizować samowolę budowlaną po 1994 roku Aby zalegalizować taką samowolę, trzeba wystąpić do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego o wydanie pozwolenia na użytkowanie. Do wniosku należy dołączyć inwentaryzację powykonawczą i ekspertyzę techniczną potwierdzającą przydatność obiektu do użytkowania. Podobne zasady stosuje się do samowoli powstałych przed wejściem w życie Prawa budowlanego z 1974 r., ale organy nadzoru budowlanego rzadko się nimi interesują. W Trybunale Konstytucyjnym ważą się losy nowelizacji Prawa budowlanego, która przewiduje prostszy sposób legalizacji starych samowoli dokonanych przed 1 stycznia 1995 r. Jeśli Trybunał uzna uchwalone zmiany za zgodne z konstytucją, ich legalizacja będzie się odbywała z mocy prawa, zaś inwestor będzie musiał jedynie złożyć do nadzoru budowlanego wniosek o potwierdzenie legalności obiektu.
Download Citation | Legalizacja samowoli budowlanych w polskim systemie prawnym | Niniejszy artykuł przedstawia regulację prawną dotyczącą instytucji legalizacji samowoli budowlanej w Polsce
Pomimo obowiązujących od dziesiątek lat wymogów w zakresie legalności prowadzenia robót budowlanych, a także pomimo możliwości ich późniejszej legalizacji, nadal istnieje w Polsce ogromna ilość tzw. samowoli budowlanych. Czy nowelizacja Prawa budowlanego wpłynie pozytywnie na uporządkowanie takich spraw? przepisyPostępowania ws. różnego rodzaju samowoli budowlanych stanowią istotną część postępowań prowadzonych przez organy nadzoru budowlanego. Na ogół są to jednak postępowania wszczęte na skutek donosów osób trzecich lub ujawnione przez same organy nadzoru, rzadko zdarzają się natomiast przypadki, w których sam inwestor/właściciel występuje z wnioskiem o dokonanie następczej legalizacji. Często są to sprawy dotyczące inwestycji zrealizowanych przed wielu laty (nawet przed wejściem w życie obowiązującej obecnie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane[1]). Większość z takich spraw dotyczy budynków mieszkalnych jednorodzinnych i obiektów gospodarczych, choć niejednokrotnie dotyczą one również innych obiektów, w tym nawet hoteli, magazynów czy budynków przemysłowych. W tym zakresie obowiązujące dotąd przepisy nie przewidują bowiem żadnej cezury czasowej, odmienna może być jedynie procedura, która znajduje zastosowanie w danej sprawie. Niejednokrotnie aktualnymi właścicielami nieruchomości nie są już pierwotni inwestorzy, lecz nowe osoby – spadkobiercy inwestora lub nabywcy nieruchomości z rynku wtórnego. Oni sami często są zaskoczeni ujawnieniem samowoli budowlanej, której dopuścił się inwestor (np. członek rodziny). Często nawet sam inwestor jest zaskoczony, że na realizację danych robót budowlanych – których zakres czy też waga wydają mu się niewielkie – należało uzyskać pozwolenie na budowę lub dokonać uprzedniego samowoli budowlanej przez organ nadzoru budowlanego powoduje jednak konieczność wszczęcia postępowania legalizacyjnego. W najlepszym wypadku może się ono zakończyć – przy spełnieniu szeregu warunków – legalizacją samowoli, co jednak często wymaga uiszczenia bardzo wysokiej opłaty legalizacyjnej. W najgorszym przypadku wydany może zostać nakaz rozbiórki legalizacja na uproszczonych zasadachOpublikowany projekt ustawy nowelizacji Prawa budowlanego[2] przewiduje kolejne zmiany w Prawie budowlanym, które po raz kolejny mogą niekorzystnie wpłynąć na jego czytelność. Nadal bowiem – pomimo wielokrotnych zapowiedzi – nie została uchwalona nowa ustawa, a ta obowiązująca od 1995 r. zmieniana była już około 100 nowelizacja wprowadza odrębną możliwość dobrowolnej legalizacji samowoli przez właściciela lub zarządcę dla obiektów wybudowanych bez wymaganego pozwolenia na budowę lub bez wymaganego zgłoszenia (albo pomimo wniesienia sprzeciwu do zgłoszenia), których budowa została zakończona co najmniej 20 lat wcześniej. Zgodnie z projektem, taka legalizacja będzie mogła być dokonana na uproszczonych zasadach, tj. bez konieczności uiszczenia opłaty legalizacyjnej oraz bez konieczności przedłożenia projektu budowlanego, a także zaświadczenia o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (lub – w przypadku braku obowiązującego planu – decyzji o warunkach zabudowy).Zamiast tego konieczne będzie złożenie zawiadomienia o zakończeniu budowy, zawierającego imię i nazwisko lub nazwę właściciela obiektu budowlanego, adres obiektu, kategorię obiektu i dotychczasowy lub zamierzony sposób użytkowania oraz datę zakończenia budowy. Do zawiadomienia przy tym należy załączyć: – oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, – oświadczenie, że od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat, – geodezyjną inwentaryzację powykonawczą obiektu budowlanego, – ekspertyzę techniczną, sporządzoną przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane potwierdzającą, że stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi i pozwala na jego bezpieczne użytkowanie zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem uproszczona procedura będzie mogła jednak znaleźć zastosowanie pod warunkiem, że do chwili złożenia ww. zawiadomienia nie zostało wszczęte przez organ nadzoru budowlanego postępowanie w sprawie budowy danego przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zawiadomieniu, organ nadzoru budowlanego wydać ma postanowienie o obowiązku uzupełnienia braków w określonym terminie. Ich nieuzupełnienie bądź też stwierdzenie przez organ niespełnienia wymaganych warunków skutkować mają wniesieniem przez organ sprzeciwu. Sprzeciw wydany zostanie również w sytuacji, gdy z przedłożonej ekspertyzy technicznej wynikać będzie, że stan techniczny obiektu budowlanego stwarza zagrożenie życia lub zdrowia ludzi i/lub nie pozwala na jego bezpieczne użytkowanie zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem przypadku niewniesienia przez organ sprzeciwu w terminie 30 dni od dnia doręczenia ww. zawiadomienia o zakończeniu budowy, nastąpić ma „automatyczna” legalizacja budowy. Równocześnie powstać ma uprawnienie do użytkowania obiektu budowlanego objętego czy przyzwolenie na naruszanie prawa?Zdania na temat projektowanych zmian są podzielone. Z jednej strony nasuwa się zarzut, iż powyższa nowelizacja stanowi de facto usankcjonowanie naruszenia prawa, jakim jest dokonanie samowoli budowlanej. Wątpliwości może również budzić arbitralność i zasadność wyznaczenia granicy czasu istnienia samowoli – 20 lat od zakończenia budowy – jako kryterium przesądzającego o możliwości skorzystania z uproszczonej procedury, w tym w szczególności braku obowiązku uiszczenia opłaty legalizacyjnej (dotąd procedura niewymagająca opłaty legalizacyjnej obejmowała jedynie samowole dokonane przed wejściem w życie aktualnie obowiązującego Prawa budowlanego, tj. przed 1 stycznia 1995 r). Kontrowersyjny jest również brak wymogu zgodności budowy z aktualnie obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania drugiej strony, zważyć należy, że postępowania prowadzone w takich sprawach przez organy nadzoru budowlanego są bardzo liczne i – jak już wyżej wspomniano – często dotyczą obiektów, które istnieją i są bez przeszkód użytkowane od wielu lat. Wielokrotnie odpowiedzialność z tego tytułu ponoszą np. spadkobiercy inwestora, którzy nie tylko sami nie dopuścili się samowoli, ale nawet nie mieli wiedzy o jej dokonaniu. Mimo tego, na gruncie obecnie obowiązujących przepisów prawa administracyjnego, samowola budowlana nie przedawnia się zatem, że kierunek projektowanych zmian jest słuszny – zmierzają one bowiem do odcięcia części spraw przysłowiową grubą kreską i uporządkowania stanu prawnego wielu nieruchomości oraz ograniczenia ilości wydawanych nakazów rozbiórki. Niewątpliwie pozostaje to w interesie właścicieli takich nieruchomości, a także służy zapewnieniu pewności obrotu. Co więcej, może to również pozytywnie wpłynąć na ograniczenie postępowań prowadzonych według dotychczasowych zasad przez organy nadzoru budowlanego, których nadmierne obłożenie tego typu sprawami niewątpliwie negatywnie wpływa na terminy rozpatrywania zarówno tych, jak i innych pokaże jednak – o ile nowelizacja zostanie przyjęta w tym kształcie – na ile zmiany te okażą się efektywne, tj. w jakiej skali osoby zainteresowane rzeczywiście skorzystają z nowej możliwości legalizacji, która – choć uproszczona – nadal wymagać będzie nie tylko podjęcia inicjatywy przez właściciela lub zarządcę obiektu i dopełnienia formalności, ale także pokrycia kosztów ekspertyzy technicznej i geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. Doświadczenie pokazuje bowiem, że pozorne uproszczenia nie zawsze okazują się dobrze funkcjonować w praktyce, czego przykładem może być niewielka ilość budynków mieszkalnych jednorodzinnych, realizowanych na podstawie zg
Legalizacja samowoli – uprawnienie, a nie obowiązek. Warto zwrócić uwagę na nowy przepis Prawa budowlanego dodany do ustawy w 2020 roku w wyniku nowelizacji. Chodzi o art. 48a, zgodnie z którym procedura legalizacji obiektu wybudowanego w warunkach samowoli budowlanej wszczynana jest na wniosek.
Zmiana ustawy Prawo Budowlane z dnia r. wprowadziła pojęcie „uproszczonego postępowania legalizacyjnego”. Obecnie przy spełnieniu kilku warunków, bez większych kosztów i problemów możemy tą metodą zalegalizować wszystkie budynki znajdujące się na naszych działkach. Warunek jest jeden: Uproszczona metoda legalizacji samowoli budowlanej dotyczy tylko budynków wybudowanych wcześniej niż 20 lat od daty zgłoszenia legalizacji. Samowola budowlana – co to? Samowolą budowlaną może być zarówno cały budynek (obiekt) jak i mała jego część. Samowolą określa się każde prowadzenie prac bez dopełnienia formalności określonych w ustawie z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane ( 1994 nr 89 poz. 414 i późn. zm.). Samowola to zatem nie tylko wybudowanie budynku bez formalnego pozwolenia na budowę ale także każde prowadzenie prac w zakresie przebudowy budynku, wykonywania dodatkowych okien czy domurowania skrzydła budynku. Pozwolenia na budowę wymagają w szczególności następujące prace: budowa domu jednorodzinnego powierzchni powyżej 70 m2budowa budynku gospodarczego (w tym garażu) o powierzchni powyżej 35 m2przebudowa/rozbudowa budynku polegająca na zmianie układu ścian zewnętrznych (w tym wielkości okien)wymiana dachu wraz z wymianą jego konstrukcji Legalizacja samowoli budowlanej po 20 latach Legalizacja samowoli budowlanej wymaga zgłoszenia do rejonowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego wniosku (wniosek PB-15 „Wniosek o wszczęcie uproszczonego postępowania legalizacyjnego”). Wniosek można wypełnić samodzielnie i na tym etapie nie jest konieczne składanie dodatkowych dokumentów. Warunkiem legalizacji metodą uproszczoną jest wybudowanie budynku wcześniej niż 20 lat od daty wniosku legalizacyjnego oraz brak postępowań administracyjnych związanych z nielegalnym wznoszeniem budynku. Odpowiedzią na wniosek legalizacji będzie konieczność przedstawienia: geodezyjnej inwentaryzacji obiektu budowlanegoekspertyzy technicznej sporządzonej przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazującą czy stan techniczny obiektu budowlanego nie stanowi zagrożeniaprzeglądów okresowych instalacji w części obiektu podlegającej legalizacji Zakres wymaganych dokumentów definiuje art. ustawy Prawo Budowlane. Oferujemy usługi sporządzenia ekspertyz technicznych dotyczących samowoli budowlanych. Możemy dla Państwa także wykonać niezbędne przeglądy okresowe w wymaganych w decyzji zakresach. Usługi świadczymy na terenie całej Wielopolski. Ile kosztuje legalizacja samowoli Legalizacja metodą uproszczoną jest zwolniona z opłat urzędowych. Jedyne koszty legalizacji dotyczą kosztu inwentaryzacji geodezyjnej budynku oraz wymaganych ekspertyz budowlanych. Całkowity koszt będzie zależny zatem od wielkości obiektu i powinien zmieścić się w zakresie 800-2600 zł brutto. Uproszczona legalizacja samowoli Poznań Oferujemy usługi sporządzenia ekspertyz technicznych dotyczących samowoli budowlanych. Możemy dla Państwa także wykonać niezbędne przeglądy okresowe w wymaganych w decyzji zakresach. Usługi świadczymy na terenie całej Wielopolski. W celu zlecenia usługi prosimy o kontakt tel. 799-167-383 lub wiadomość e-mail kontakt@
złożenia przez osoby postronne lub inne organy (np. organy architektoniczno-budowlane) zawiadomienia o podejrzeniu dokonania samowoli budowlanej. WAŻNE! Jeżeli od zakończenia budowy minęło co najmniej 20 lat, legalizacja projektu budowlanego może nastąpić w procesie legalizacji uproszczonej.
19 września 2020 r. weszła w życie nowelizacja Prawa budowlanego, która zmieniła zasady legalizacji samowoli budowlanej. Dla przypomnienia - samowolą budowlaną jest między innymi budowa obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo bez zgłoszenia prac budowlanych. Legalizacja samowoli budowlanej - nowa procedura W obecnej procedurze inwestorowi przyznano dość spore uprawnienia, a celem nadrzędnym procedury ma być ostateczna legalizacja samowoli, a nie jej przymusowa rozbiórka. W przypadku wykrycia samowoli budowlanej nadzór budowlany wyda postanowienie o wstrzymania budowy z jednoczesną informacją dla inwestora o możliwości złożenia wniosku o legalizację samowoli budowlanej i konieczności wniesienia opłaty legalizacyjnej. Następnie inwestor będzie mógł w ciągu 30 dni od otrzymania postanowienia złożyć wniosek o legalizację samowoli budowlanej. Jeżeli inwestor złoży wniosek o legalizację samowoli budowlanej, organ nadzoru budowlanego w ramach prowadzonego postępowania wdraża procedurę legalizacyjną. Polecamy: Monitor Prawa Budowlanego i Nieruchomości - wydanie cyfrowe Po wdrożeniu procedury legalizacyjnej nadzór budowlany wyda postanowienie, w którym zobowiąże wnioskodawcę do przedstawienia określonych dokumentów legalizacyjnych. W praktyce będzie to tożsama dokumentacja z tą, jaką należy złożyć do wniosku o pozwolenie na budowę. Dodatkowo trzeba będzie przedłożyć projekt techniczny uwzględniający zakres wykonanych robót budowlanych, a także zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, a w przypadku obiektu budowlanego realizowanego bez zgłoszenia – również projekt zagospodarowania działki lub terenu. Brak złożenia wyżej wymienionej dokumentacji skutkować będzie decyzją organu o rozbiórce. Jeżeli przedłożona dokumentacja będzie kompletna i prawidłowa, organ nałoży obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Sposób obliczenia opłaty legalizacyjnej precyzyjnie określają przepisy Prawa budowlanego. Jeśli samowola dotyczyła obiektu, którego postawienie wymaga pozwolenia na budowę (np. bezprawnie wybudowanego domu jednorodzinnego), opłata legalizacyjna wynosi kwotę 50 tys. zł. Procedura uproszczonej legalizacji Nowe przepisy przewidują też (czego wcześniej nie było) procedurę uproszczonej legalizacji dla obiektów, które są użytkowane przez co najmniej 20 lat tj. w przypadku, gdy zakończenie budowy nastąpiło przed 1 stycznia 1995 r. Co ważne ta uproszczona procedura legalizacyjna nie przewiduje konieczności uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Po złożeniu wniosku legalizacyjnego w trybie procedury uproszczonej właściciel będzie wezwany do przedstawienia nadzorowi budowlanemu szeregu dokumentów: - oświadczenie, o prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane, - geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego, - ekspertyza techniczna sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazująca, czy stan techniczny obiektu budowlanego: a) nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz b) pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania. Priorytetem dla organów nadzoru budowlanego będzie ustalenie, czy zrealizowany obiekt budowlany spełnia wymogi bezpieczeństwa dla życia i zdrowia ludzi i bezpieczeństwa jego użytkowania. Jeśli ten podstawowy warunek będzie spełniony, jest duża szansa, że uda się zalegalizować dany obiekt budowlany. Zdaniem ustawodawcy zastosowanie uproszczonej procedury, a w szczególności brak opłaty legalizacyjnej zachęci właścicieli takich obiektów do zgłoszenia samowoli budowlanych do organów administracyjnych i dalej do wykonania przewidzianych w przepisie obowiązków, w celu zalegalizowania istniejącego i funkcjonującego budynku mieszkalnego lub innej kategorii obiektu budowlanego. Z uproszczonej procedury nie będą mogli jednak skorzystać właściciele budynków, wobec których toczą się jakiekolwiek postępowania. Polecamy serwis: Nieruchomości
Przepisy art. 48b Prawa budowlanego wskazują zakres dokumentów legalizacyjnych, który zależny jest od tego, czy sprawa dotyczy samowoli budowlanej polegającej na budowie obiektu wymagającego uzyskania pozwolenia na budowę (albo zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1-3 Prawa budowlanego) czy też innej budowy.
Z uproszczonej procedury mogą skorzystać właściciele i zarządcy samowoli budowlanych, których budowa zakończyła się przynajmniej 20 lat temu. Nie dotyczy to obiektów, dla których przed upływem tego 20-letniego terminu wydano postanowienie o wstrzymaniu budowy. Uproszczona procedura legalizacyjna może zostać uruchomiona z urzędu lub na żądanie właściciela albo zarządcy budynku. samowole budowlane można od 2020 r. zalegalizować szybko i bez opłat. Wyjaśniamy, jak to samowoli budowlanej bywa długotrwała i kosztowna – ale jest też prostsze rozwiązanie. Od września 2020 r. właściciele i zarządcy niektórych samowoli mogą skorzystać z uproszczonej procedury, która jest znacznie szybsza i tańsza. Jak skorzystać z tej opcji? W galerii znajdziesz poradnik krok po jak zalegalizować samowolę w trybie uproszczonym:Legalizacja samowoli budowlanej na nowoSamowola budowlana to, najprościej mówiąc, obiekt postawiony bez pozwolenia na budowę lub w inny sposób naruszający prawo budowlane. W przypadku nowszych samowoli nadzór budowlany jakoś sobie radził, jednak przez wiele lat problemem były „stare” samowole. Budynki te, postawione w schyłkowym PRL-u lub w czasach transformacji ustrojowej, rzadko były legalizowane przez właścicieli czy zarządców. Nie chcieli oni bowiem ponosić wysokiej opłaty legalizacyjnej ani uczestniczyć w długotrwałej, skomplikowanej socjalne tylko dla katolików? Oto najciekawsze rozwiązania z całego świataZakup mieszkania – 16 nieoczywistych pułapek, w które łatwo wpaść. Na co uważać?Budowa domu – 12 najgłupszych błędów, które popełniają prawie wszyscy. Na co uważać?Fotowoltaika – obalamy popularne mity. Jakie są fakty na temat paneli słonecznych?Przy okazji nowelizacji ustawy Prawo budowlane w 2020 r. postanowiono stworzyć furtkę dla takich osób – uproszczoną procedurę legalizacyjną. Mogą z niej skorzystać osoby, których samowola budowlana ma 20 lub więcej lat. Nowa procedura oznacza zwolnienie z opłaty legalizacyjnej oraz mniejszą liczbę dokumentów do zgromadzenia. Bardzo ograniczono także formalności – wszystko sprowadza się w zasadzie do uzyskania pozytywnej opinii eksperta i złożenia kompletnej jak możesz szybko i łatwo zalegalizować samowolę budowlaną:Dzięki nowej procedurze pojawiła się szansa, żeby po latach wreszcie uregulować stan prawny wielu domów jednorodzinnych i innych nieruchomości. Właściciel lub zarządca obiektu może samodzielnie zainicjować procedurę, która powinna doprowadzić do tego, że w ciągu zaledwie kilku miesięcy budynek stanie się legalny. Procedura może też zostać zainicjowana przez urzędników – w ten sposób możliwe jest szybsze usunięcie nienadających się do zamieszkania ruder, które nieraz od dekad straszą w jakimś miejscu. Efektem uproszczonej procedury legalizacyjnej może być bowiem zarówno decyzja o legalizacji, jak i nakaz rozbiórki ofertyMateriały promocyjne partnera
Podobne zasady stosuje się do samowoli powstałych przed wejściem w życie Prawa budowlanego z 1974 r., ale organy nadzoru budowlanego rzadko się nimi interesują. W Trybunale Konstytucyjnym ważą się losy nowelizacji Prawa budowlanego, która przewiduje prostszy sposób legalizacji starych samowoli dokonanych przed 1 stycznia 1995 r.
Zdarza się, że kupujemy lub dziedziczymy nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym wraz z towarzyszącymi mu budynkami gospodarczymi. Wychodzimy z założenia, że skoro budynki na działce stoją od kilkunastu lub kilkudziesięciu lat, to z całą pewnością zostały one posadowione legalnie i tak też są użytkowane. Jednak, w wyniku animozji sąsiedzkich może się zdarzyć, że pewnego dnia do organu nadzoru budowlanego wpłynie „uprzejmy” wniosek o zbadanie prawidłowości pobudowanych przez naszych poprzedników budynków. W takich sytuacjach częstym problemem jest kwestia możliwości legalizacji budynków pobudowanych przed dniem 1 stycznia 1995 roku. Samowola budowlana nie przedawnia się Polskie ustawodawstwo nie przewiduje przedawnienia dla samowolnie zrealizowanych robót budowlanych. Jak wskazuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych, samowola budowlana jest bowiem zdarzeniem prawnym o charakterze ciągłym, co oznacza, że powstaje w chwili rozpoczęcia budowy bez wymaganego pozwolenia na budowę i trwa przez cały czas jej prowadzenia aż do jej likwidacji. Natomiast za likwidację samowoli budowlanej uznaje się wydanie nakazu rozbiórki lub legalizacja samowolnie zrealizowanego obiektu w wyniku wydania pozwolenia na użytkowanie. Nie jest zatem tak, że po upływie kilku lub kilkunastu lat inwestor może być spokojny, iż nie zostanie pociągnięty do odpowiedzialności w związku z samowolnie wykonanymi robotami budowlanymi. Oczywiście, nie oznacza to, że można się cofać w nieskończoność. Przy takim toku rozumowania można by zakwestionować legalność budowy katedry gnieźnieńskiej. Chodzi zatem o budynki i inne obiekty budowlane posadowione w okresie ostatnich kilkunastu czy kilkudziesięciu lat. Na jakiej podstawie zostanie stwierdzona nielegalność? Co do zasady w przypadku, gdy budowa budynku została zakończona przed 1 stycznia 1995 roku zastosowanie znajdą przepisy poprzednio obowiązującego Prawa budowlanego z 1974 roku. Należy jednak podkreślić, że legalizacja nielegalnie pobudowanego obiektu budowlanego nie będzie możliwa, w przypadku, gdy organ nadzoru budowlanego stwierdzi, że obiekt taki lub jego część znajduje się na terenie, który: zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym nie jest przeznaczony pod zabudowę, albo przeznaczony jest pod innego rodzaju zabudowę. Aby ustalić zgodność z prawem w tym zakresie wykorzystywane są przez organ nadzoru budowlanego plany obowiązujące w dacie orzekania. Jak wynika z orzecznictwa, w odniesieniu do samowoli budowlanej dokonanej na terenie, dla którego nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zgodność samowolnie wybudowanego obiektu budowlanego z tzw. porządkiem planistycznym może być stwierdzona na podstawie decyzji o warunkach zabudowy uzyskanej po wszczęciu postępowania w przedmiocie nakazu rozbiórki (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia r., sygn. akt II OSK 2100/14). Dopiero, gdy samowolnie pobudowany obiekt budowlany zgodny jest z miejscowym planem lub inwestor legitymuje się decyzją o warunkach zabudowy, organ może badać, czy spełniona jest druga przesłanka pozwalająca na legalizację. Dotyczy ona dwóch kolejnych sytuacji, w których budowa zrealizowana sprzed 1995 roku nie będzie mogła zostać zalegalizowana. Dotyczy to budynku, który powoduje bądź w razie wybudowania spowodowałby: niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia, bądź niedopuszczalne pogorszenie warunków zdrowotnych lub użytkowych dla otoczenia. Należy jednak zaznaczyć, że przy sprawdzaniu powyższych sytuacji nie chodzi wyłącznie o zgodność pobudowanego obiektu budowlanego z warunkami technicznymi. W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się bowiem, że nie można uznać samego faktu budowy niezgodnej z przepisami techniczno-budowlanymi za przesłankę stwarzania zagrożenie dla mienia lub życia ludzi. Konieczne będzie wyjaśnienie, czy organy administracji przyjęły istnienie takiej faktycznej przesłanki do nakazu rozbiórki na podstawie indywidualnej oceny oddziaływania obiektu budowlanego na inne obiekty budowlane lub urządzenia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia r., sygn. akt II OSK 543/15). Bezpłatna legalizacja samowoli zrealizowanej przed 1995 rok Jeżeli po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ stwierdzi, że obiekt budowlany jest zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy, a dodatkowo nie stanowi niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, bądź też nie powoduje niedopuszczalnego pogorszenia warunków zdrowotnych, wydana zostanie decyzja nakazującą inwestorowi, właścicielowi lub zarządcy wykonanie w oznaczonym terminie zmian lub przeróbek, niezbędnych do doprowadzenia obiektu budowlanego lub terenu nieruchomości do stanu zgodnego z przepisami. Po ich dokonaniu inwestor, właściciel lub zarządca otrzymują pozwolenie na użytkowanie, które kończy proces legalizacji. Warto podkreślić, że legalizacja w oparciu o Prawo budowlane z 1974 roku zwolniona jest od konieczności ponoszenia przez inwestora wysokiej opłaty legalizacyjnej. Jest to dużym ułatwieniem względem obecnych przepisów, które nakładają na inwestorów niejednokrotnie wysokie opłaty uniemożliwiające legalizację samowoli budowlanych pomimo, że obiekt budowlany odpowiada warunkom technicznym i jest zgodny z przepisami o planowaniu przestrzennym. Dlatego, wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, warto udowadniać organowi, że roboty budowlane przy samowolnie pobudowanym obiekcie budowlanym zakończone zostały przed dniem 1 stycznia 1995 r. Autor: radca prawny
W poprzednim wpisie wskazałam, kiedy możesz skorzystać z megaabolicji, czyli uproszczonej procedury legalizacji samowoli budowlanej. Dzisiaj chcę Ci przybliżyć, jak wygląda ta procedura. Przypomnę tylko, że przepisy przewidujące megaabolicję, wchodzą w życie w dniu 19 września 2020 r. Jakich dokumentów potrzebujesz by skorzystać z megaabolicji? Wymagania nie są wygórowane. W
Ustawa o budowie domu do 70 m2 już obowiązuje. Od dzisiaj tj. od 3 stycznia 2022 r. wchodzą w życie nowe przepisy umożliwiające budowę domu do 70 m2 bez pozwolenia na budowę, bez ustanowienia kierownika budowy i bez prowadzenia dziennika budowy, w procedurze tzw. zgłoszenia z projektem budowlanym. Według ustawodawcy regulacje mają pomóc osobom, których nie stać na budowę większego i bardziej wymagającego domu do 70 m2 są priorytetowym projektem rządzących. Celem programu jest pomóc osobom o niezbyt zasobnych portfelach na szybkie i tanie wybudowanie wymarzonego domu. W przepisach znajdują się jednak zapisy które wskazują, że inwestor może trafić nawet na pięć lat do więzienia, a dom okazać się samowolą budowlaną. Za jego legalizację trzeba zapłacić 50 tys. zł, a w najgorszym scenariuszu nawet nowych przepisach nie ma też mowy o tym, na jakich zasadach w przyszłości będzie można rozbudowywać taki wpis: Budowa domu do 70m2 bez pozwolenia – jak zrealizować inwestycję?Ustawa o budowie domu do 70 m2 już obowiązujeDom bez formalności na prostych zasadachNowela prawa budowlanego z 17 września oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym została opublikowana w Dzienniku Ustaw ( z 2 listopada, poz. 1986). Ustawa o budowie domu do 70 m2 już obowiązuje. Oznacza to, że od dzisiaj można stawiać wolnostojące budynki o 70 m2 na zgłoszenie. Domy te mogą posiadać maksymalnie dwie kondygnacje, ich obszar oddziaływania musi mieścić się w całości na działce, na której zostały wpis: Polski Ład - dopłaty do mieszkań i kredyty bez wkładu własnegoUstawa wyłącza możliwość zgłoszenia przez starostwo sprzeciwu do dokonanego przez inwestora zgłoszenia takiej budowy. Do budowy będzie można przystąpić od razu po doręczeniu będzie obowiązany dołączyć do zgłoszenia oświadczenia o tym, że planowana budowa jest prowadzona w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Budujący przyjmuje odpowiedzialność za kierowanie budową w przypadku nieustanowienia kierownika budowy. Budowa domu będzie wymagała zawiadomienia organów nadzoru budowlanego o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego decyzja o warunkach zabudowy dla domów do 70 m2 wydawana ma być w ciągu 21 ryzyko kryje się w przepisachUproszczenia mogą się jednak okazać pułapką dla tych, którzy myślą, że jak Bob Budowniczy sami wybudują swój dom oraz tych, którzy będą chcieli pójść na skróty i budować z naruszeniem prawa. Pokusa będzie wielka. Nowe przepisy zwiążą ręce starostom, ponieważ nie będą mogli wnieść nowe przepisy przenoszą z urzędnika na inwestora odpowiedzialność za legalność budowy. Jacek Kosiński, radca prawny w kancelarii prawnej Jacek Kosiński, Adwokaci i Radcowie Prawni w rozmowie z dziennikarzami portalu ostrzega przed tego typu myśleniem:Fakt odformalizowania procesu zgłoszenia budowy nie oznacza więc, że budowa może być niezgodna z przepisami prawa regulującymi możliwość samej zabudowy czy warunki techniczne obiektów budowlanych. Inwestor, który choćby nieświadomie naruszy te przepisy, może odpowiadać za samowolę Konrada Młynkiewicza, radcy prawnego po zakończeniu prac budowlanych inwestor będzie musiał zawiadomić organ nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy a ten będzie już uprawniony do zgłoszenia sprzeciwu:I nie jest wykluczone, że zgłosi sprzeciw jeżeli uzna, że obiekt przykładowo został zrealizowany niezgodnie z postanowieniami planu miejscowego. Przepisy te wprowadzają zatem bardzo duże ryzyko dla inwestora, nie wprowadzając w istocie istotnych ułatwień. Brak kierownika budowy, a co za tym idzie brak obowiązku prowadzenia dziennika budowy, nie są w mojej ocenie na tyle daleko idącymi ułatwieniami, aby przemawiały za skorzystaniem z tej regulacji – zauważa zdania jest Bogdan Dąbrowski, radca prawny w Urzędzie Miasta w Poznaniu:Każdy inwestor, który zdecyduje się na budowę domu 70 m2 według nowych uproszczonych zasad, naraża się na ogromne ryzyko. Chodzi o formalności końcowe. Nowelizacja prawa budowlanego nie wymaga od inwestora sporządzania projektu technicznego, ani też zatrudniania kierownika budowy. Wszystko od początku do końca może wybudować samemu. Dzięki temu teoretycznie sporo można zaoszczędzić pieniędzy. Ale bardzo łatwo jest też popełnić błąd. Pojawi się też pokusa, by pod płaszczykiem domu 70 m2 wybudować zupełnie co innego albo nagiąć zdaniem nowe przepisy nie dają staroście możliwości złożenia sprzeciwu w toku załatwiania formalności przed rozpoczęciem budowy. Zgłoszenie ma więc charakter czysto informacyjny:Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego ma prawo przeprowadzenia kontroli w toku budowy oraz po zgłoszeniu zakończenia budowy. Nie musi też tego robić od razu, ale np. za rok i wtedy dopiero sprawdzić, czy dom nie narusza przepisów technicznych, czy stoi w odpowiedniej odległości od działki sąsiada etc. Jeżeli okaże się, że dom narusza prawo, wówczas nakaże przywrócenie stanu zgodne z przepisami czyli np. zobowiąże do przesunięcia domu o dwa samowoli budowlanejPrzepisy przewidują wprawdzie legalizację samowoli, ale nie w każdym wypadku. Poza tym nic za darmo. Legalizacja domu wymaga wniesienia opłaty w wysokości 50 tys. zł. Jeżeli inwestycja będzie sprzeczna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, nie ma w ogóle szansy na wyprostowanie sytuacji prawnej domu. Wtedy nadzór może wydać nakaz który choćby nieświadomie naruszy przepisy, może odpowiadać za samowolę budowlaną. W takiej sytuacji opłata legalizacyjna może być najmniejszym wymiarem kary. Należy pamiętać, że w ramach procesu legalizacji budowy organy mogą przykładowo wymagać dostosowania obiektu budowlanego do przepisów technicznych – czyli przebudowy zrealizowanej już inwestycji, a nawet jej rozbiórki. Wystarczy, że zapomnimy uzyskać decyzję o warunkach zabudowy albo błędnie zinterpretujemy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, a skończyć się to może rozbiórką naszego domu. Co więcej, inwestor może nawet sam przejąć odpowiedzialność kierownika budowy. A to już oznacza ponoszenie odpowiedzialności za ewentualne wady budynku i oczywiście za katastrofę budowlaną - wyjaśnia mec. wpis: Samowola budowlana – legalizacjaZa fałszywe oświadczenie można pójść na 5 lat do więzieniaTo nie jedyna rafa, na jaką nowe przepisy mogą wsadzić inwestora i potencjalnych kupców takiego uproszczonych zasad mogą skorzystać ci, którzy budują na własny użytek. W tym celu składa się oświadczenie, ale życie jest życiem i może się okazać, że inwestor nie może dokończyć budowy i sprzeda ten dom. W ten sposób narazi się na odpowiedzialność karną za poświadczenie nieprawdy, a za to grozi mu nawet pięć lat więzienia. W niezbyt dobrej sytuacji będzie także ten, kto kupił taki dom. Jak się okaże, że to samowola, to nie ma zmiłuj się. Obowiązek jej legalizacji spoczywa na nim jako aktualnym właścicielu domu. Może się też okazać, że będzie musiał rozebrać to co kupił. Jedyne co może wtedy zrobić, to na drodze cywilnej żądać od dawnego właściciela odszkodowania, a to długi i kosztowny proces - mówi Bogdan procedur dotyczących rozbudowyPrzepisy prawa nie są dopracowane, jednak ustawa o budowie domu do 70 m2 już obowiązuje. Z czasem pojawi się problem dotyczący ewentualnej rozbudowy takich domów w przyszłości. W prawie budowanym nie ma bowiem nic na ten wiadomo w jaki trybie będzie można to zrobić. Moim zdaniem prawdopodobnie niezbędne będzie pozwolenie na budowę - uważa Bogdan
JEIinn.
